The subject of article is a comparison of four load bearing structures of medieval trusses in terms of their original design, based on the geometrical concept, as well as from the perspective of their current static analysis, based on the modern standardized calculation procedures. The first two trusses are the roof above the sanctuary of the Roman Catholic Church in the village of Bela-Dulice from 1409d and the roof above the sanctuary of the Church of St. Peter of Alcantara in the Franciscan monastery in Okolicne from 1499d. These trusses have a similar rafter collar-beam construction with longitudinal stiffening frame truss and with approximately the same span. The other two trusses are the roof of the Roman Catholic Church in Turciansky Peter from 1505/06d and the roof of the Roman Catholic Church in Abramova from 1470/71d. These two trusses have only basic rafter collar-beam construction without longitudinal stiffening frame truss. From the geometric analysis of the observed trusses there are obvious different geometric proportional relationships that were applied in the original design. The aim of static analysis of the load bearing structures using current advanced computing resources is to clarify and compare the static behaviour of the four historical roof structures.
Przedmiotem artykułu jest porównanie czterech przenoszących obciążenia konstrukcji średniowiecznych więźb dachowych, w oparciu o koncepcję geometryczną, jak również z perspektywy ich obecnej analizy statycznej przeprowadzonej na podstawie współczesnych standardowych procedur obliczeniowych. Pierwsze dwa ustroje dachowe to dach nad kościołem rzymskokatolickim we wsi Bela-Dulice pochodzący z 1409 roku oraz dach nad kościołem pod wezwaniem św. Piotra z Alcantary w klasztorze franciszkanów w miejcowości Okolicne, pochodzący z roku 1499. Obydwie więźby dachowe mają podobną konstrukcję jętkową z wzdłużną ramą usztywniającą i są podobnej rozpiętości. Pozostałe dwie więźby dachowe to dach kościoła rzymskokatolickiego w miejscowości Truciansky Peter, pochodzący z lat 1505–1506, oraz dach kościoła rzymskokatolickiego w Abramovej, pochodzący z lat 1470–71. Te dwa ustroje zbudowane są jako proste konstrukcje jętkowe, bez wzdłużnej ramy usztywniającej więźbę. Z analizy geometrycznej powyższych ustrojów wynikają różne geometryczne relacje proporcjonalne, które były użyte w oryginalnych projektach. Celem analizy statycznej obciążonych konstrukcji, przeprowadzonej z wykorzystaniem współcześnie dostępnych technik komputerowych, była identyfikacja i porównanie pracy statycznej tych czterech historycznych ustrojów dachowych.
