Nowe jarzmo dla dzwonu Józef na ołtarzu polowym przy bazylice w Licheniu
Wariant tytułu
New yoke for Józef bell in field altar at Licheń Basilica
Autor
Rapp, Piotr
Opublikowane w
Wiadomości Konserwatorskie
Numeracja
nr 43
Strony
81-91
Data wydania
2015
Miejsce wydania
Warszawa
Wydawca
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Język
polski
angielski
DOI
10.17425/WK43BASILICA
Słowa kluczowe
dzwon, jarzmo wykorbione, pęknięcie kruche, zmęczenie materiału
bell, cranked yoke, brittle crack, material fatigue
Abstrakt
W artykule przedstawiono przykład uszkodzenia jarzma i zawieszenia największego dotychczas odlanego w Polsce dzwonu Józef usytuowanego na ołtarzu polowym przy bazylice w Licheniu. Na zaistniałą sytuację złożyły się dwie przyczyny – wadliwie zaprojektowane i wykonane jarzmo oraz uszkodzenia korony nowo odlanego dzwonu. W artykule zilustrowano i przedyskutowano przyczyny uszkodzenia jarzma, przedstawiono projekt i wykonanie nowego jarzma oraz pokazano zmieniony sposób połączenia dzwonu z nowym jarzmem. Przedstawiony przypadek poszerza wiedzę w zakresie technicznych problemów utrzymania i eksploatacji dużych dzwonów w obiektach zabytkowych.
The article presents a case of damage to yoke and hanging of Józef bell in field altar at Licheń Basilica – the largest bell cast in Poland. The reasons for the damage were twofold – wrong design and workmanship as well as damage to crown of newly cast bell. The article illustrates and discusses reasons to yoke damage, presents design and construction of the new yoke and shows the different method used for the bell-yoke connection. The presented case extends knowledge in the range of technical problems related to maintenance and service of large bells in historical buildings.
