Nowe Brzesko. Charakterystyka rozplanowania układu przestrzennego miasta z połowy XVI wieku w oparciu o wyniki badań nad wielkością i kształtem działki siedliskowej
Nowe Brzesko. Charakterystyka rozplanowania układu przestrzennego miasta z połowy XVI wieku w oparciu o wyniki badań nad wielkością i kształtem działki siedliskowej
Nowe Brzesko. Charakterystyka rozplanowania układu przestrzennego miasta z połowy XVI wieku w oparciu o wyniki badań nad wielkością i kształtem działki siedliskowej
Wariant tytułu
Nowe Brzesko. Planning characteristics town spatial layout since the mid-16th century, based on results of research on the size and shape of settlement plots
Autor
Malik, Rafał
Opublikowane w
Wiadomości Konserwatorskie
Numeracja
nr 41
Strony
74-83
Data wydania
2015
Miejsce wydania
Warszawa
Wydawca
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Język
polski
angielski
Słowa kluczowe
Nowe Brzesko, historia, urbanistyka
Nowe Brzesko, history, urban design
Abstrakt
Nowe Brzesko jest jednym ciekawszych układów urbanistycznych położonych w najbliższym sąsiedztwie Krakowa. W swej budowie przestrzennej ujawnia dwie odrębne struktury funkcjonalne zbudowane w oparciu o dwa różne ośrodki decyzyjne – starszy pochodzący z połowy XIII wieku oraz młodszy, rozmierzony i zbudowany w połowie wieku XVI. Pomimo występujących pomiędzy nimi zauważalnych różnic wynikających z przyjętego programu oraz wielkości oba układy są do siebie w pewnym sensie bardzo podobne. Łączy je zarówno prostota zastosowanych rozwiązań planistycznych, jak i ten sam – oszczędny i bardzo pragmatyczny – katalog elementów funkcjonalnych, z których oba układy były zbudowane, zaś przewaga młodszego nad starszym była pochodną lokalizacji i wynikała z możliwości zastosowania rozwiązania przestrzennego zaplanowanego z dużo większym rozmachem niż wcześniejsze XIII-wieczne miasto.
Nowe Brzesko is one of the most interesting urban layouts located in close vicinity of Krakow. Its spatial layout reveals two separate functional structures built on the basis of two different decision centres – the older dating back to the mid-13th century, and the younger measured out and built at the turn of the 2nd half of the 16th century. Despite visible differences occurring between the two, resulting from the accepted programme and size, both layouts are similar in certain respects. They are linked by both the simplicity of applied planning solutions, and the same – economical and very pragmatic catalogue of functional elements which both layouts were built of; while the advantage of the younger over the older was the consequence of its location and the possibility of applying a spatial solution planned on a much larger scale than the previous 13th-century town.
