Piece hypokaustyczne w klasztorach Małopolski. Zarys rozwoju techniki ogrzewnictwa i najstarsze odkryte systemy ogrzewania
Wariant tytułu
Hypocaust furnaces in monasteries in Lesser Poland. Technological development of heating and the oldest discovered heating systems
Autor
Bojęś-Białasik, Anna
Opublikowane w
Wiadomości Konserwatorskie
Numeracja
nr 58
Strony
33-43
Data wydania
2019
Miejsce wydania
Warszawa
Wydawca
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Język
polski
angielski
ISSN
0860-2395
eISSN
2544-8870
DOI
10.17425/WK58HEATING
Słowa kluczowe
piec hypokaustyczny, klasztor, ogrzewanie powietrzne, badania architektoniczne
hypocaust furnace, monastery, air heating systems, archaeological research
Abstrakt
Piece hypokaustyczne jako elementy dawnych systemów ogrzewania pomieszczeń za pomocą gorącego powietrza zostały odkryte podczas badań architektonicznych w wielu obiektach, w tym w klasztorach różnych zgromadzeń. Koncepcja techniczna takiego systemu grzewczego ma korzenie antyczne, ale od czasów starożytnych przeszła wiele technologicznych transformacji, zanim wyłonił się z niej niezależny i autonomiczny element systemu w postaci pieca. Dawne piece były integralnymi elementami struktury budynków, przebudowywanymi i dostosowywanymi do bieżących potrzeb. Jako historyczne wyposażenie klasztorów – choć przestarzałe i zbędne – podlegają ochronie konserwatorskiej na równi z ich architekturą i wystrojem artystycznym, dając świadectwo poziomu rozwoju cywilizacyjnego i kultury materialnej.
Hypocaust furnaces as elements of old heating systems that used hot air to war rooms were discovered in the course of architectonic research in many objects, including monasteries of various orders. The technological concept of such heating systems has its roots in the antiquity, though it underwent numerous technological transformations since then, before it evolved into an independent and autonomous element of the system in the form of the heat storage furnace. Old furnaces used to be integral elements of a building’s structure, remodelled and adapted to suit current requirements. As historic equipment in monasteries – even if outdated and unnecessary – they are under conservation protection on a par with architecture and artistic decor, bearing testimony to the level of civilisation development and material culture.
