Contemporaneity – Zakopane-ness – the heritage of Zakopane. The Zakopane style in the space of the confrontation of national styles Stanisław Witkiewicz’s Zakopane style and its differentia specifica
Contemporaneity – Zakopane-ness – the heritage of Zakopane. The Zakopane style in the space of the confrontation of national styles Stanisław Witkiewicz’s Zakopane style and its differentia specifica
Contemporaneity – Zakopane-ness – the heritage of Zakopane. The Zakopane style in the space of the confrontation of national styles Stanisław Witkiewicz’s Zakopane style and its differentia specifica
Wariant tytułu
Współczesność – zakopiańskość – zakopiańszczyzna. Styl zakopiański w przestrzeni konfrontacji stylów narodowych. Styl zakopiański Stanisława Witkiewicza i jego differentia specifica
Autor
Kwiatkowski, Krzysztof
Opublikowane w
Technical Transactions
Numeracja
Vol. 116, iss. 12
Strony
53-62
Data wydania
2019
Miejsce wydania
Kraków
Wydawca
Wydawnictwo PK
Sekcja czasopisma
Architecture and Urban Planning
Język
angielski
ISSN
0011-4561
eISSN
2353-737X
DOI
10.4467/2353737XCT.19.123.11448
Słowa kluczowe
national style in architecture, the Zakopane style, folk art, vernacular architecture, Podhale
styl narodowy w architekturze, styl zakopiański, sztuka ludowa, architektura ludowa, Podhale
Abstrakt
This paper is an attempt at reconstructing Stanisław Witkiewicz’s creative method on the basis of his scattered writings. The Zakopane style has become a phenomenon across a broad spectrum of Polish national styles. The inspirations for classical national styles were typically arbitrarily selected sets of forms taken from a specific historical style associated with a given nation or state. It was often an eclectic set – enriched with elements derived from other styles. Stanisław Witkiewicz consistently avoided borrowing and copying, confining himself solely to drawing inspiration from the folk art of Podhale. In the methodology of his architecture, rational elements (exposing the structure, stressing hygiene) interweaved with ornamentation, predominantly featuring floral themes and elements of a specific mythology.
Artykuł jest próbą zrekonstruowania metody twórczej Stanisława Witkiewicza dokonaną na podstawie jego pism rozproszonych. Styl zakopiański stał się fenomenem w szerokim spektrum polskich stylów narodowych. Inspiracją dla klasycznych stylów narodowych na ogół był arbitralnie dobrany zbiór form zaczerpniętych z określonego stylu historycznego związanego z danym narodem, bądź państwem. Często był to zbiór eklektyczny – wzbogacony o elementy pochodzące z innych stylów. Stanisław Witkiewicz konsekwentnie unikał zapożyczeń i wtórności, wykorzystując wyłącznie inspiracje z ludowej sztuki Podhala. W metodologii jego architektury elementy racjonalne (eksponowanie konstrukcji, nacisk na higienę) przeplatały się z ornamentyką, głównie o tematyce roślinnej oraz elementami swoistej mitologii.
