Park Wojciecha Bednarskiego jako stały element determinujący rozwój urbanistyczny Podgórza. Interpretacja projektowa romantycznego parku
Wariant tytułu
Wojciech Bednarski Park as a permanent component that determines the urban planning development of Podgórze: design interpretation of a romantic park
Autor
Wowczak, Jerzy
Opublikowane w
Wiadomości Konserwatorskie
Numeracja
nr 64
Strony
75-92
Data wydania
2020
Miejsce wydania
Warszawa
Wydawca
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Język
polski
angielski
ISSN
0860-2395
eISSN
2544-8870
DOI
10.48234/WK64BEDNARSKI
Słowa kluczowe
architektura krajobrazu, urbanistyka XIX wieku, parki miejskie, romantyzm w architekturze, historia Podgórza
landscape architecture, nineteenthcentury urban planning, urban parks, Romanticism in architecture, history of Podgórze
Abstrakt
Park Wojciecha Bednarskiego w Podgórzu funkcjonuje w literaturze przedmiotu jako jedna z pierwszych rekultywacji terenu poprzemysłowego. W 2019 powstał projekt rewitalizacji. Zgromadzony w trakcie prac projektowych materiał archiwalny pozwolił na pogłębioną interpretację inicjatywy założycielskiej Wojciecha Bednarskiego. U jej podstaw znajdowały się idee romantyczne i pozytywistyczne. Park pełnił ważne funkcje społeczne i determinował procesy urbanistyczne w najbliższej okolicy. Powstawał etapami na przestrzeni 40 lat. Mimo że był przedmiotem badań i prac projektowych pod koniec XX i na początku XXI wieku, jego układ kompozycyjny uległ zatarciu, a walory krajobrazowe degradacji. Projekt rewitalizacji uczytelnia fazy historyczne, przywraca zasady kompozycyjne, które przyświecały jego założycielowi. W sposób dyskretny wprowadza współczesne elementy do kompozycji, które formą architektoniczną nawiązują do czasu świetności parku, kiedy służył za salon towarzyski Wolnego Królewskiego Miasta Podgórza.
Wojciech Bednarski Park in Podgórze appears in the literature as one of the earliest regenerations of a post-industrial area. In 2019, a renewal design was developed. The archive materials collected during work on a design allowed for an in-depth interpretation of Wojciech Bednarski’s founding initiative. It was grounded in Romantic and Positivist ideas. The park fulfilled important social functions and determined the urban planning processes in its vicinity. It was created in stages for forty years. Although it was the subject of examinations and design works in the late twentieth and early twenty-first century, its composition layout was erased and the landscape values degraded. The restoration design made the park’s historical phases more legible and restored the compositional principles followed by its founder. It discreetly introduced contemporary components into the composition, with their architectural form referring to the times of the park’s splendor, when it was the parlor of the Free Royal Town of Podgórze.
