centrum handlowe, rzeka, przekształcenia terenów nadrzecznych
shopping centre, river, transformation of riverside areas
Abstrakt
Rzeki wraz z otaczającą zielenią stanowią istotny element zielono-niebieskiej infrastruktury miejskiej. Ochrona tych naturalnych korytarzy ekologicznych jest jednym z zadań współczesnego planowania przestrzennego. Wraz z rozwojem miast zabudowa w obszarach zurbanizowanych coraz bardziej zbliża się do koryt rzecznych. W ich otoczeniu powstają różnego rodzaju obiekty, w tym wielkopowierzchniowe, jak np. centra handlowe. Niniejszy artykuł prezentuje badania dotyczące sposobów przekształcania otoczenia cieku wodnego, wynikających z budowy centrum handlowego. W pracy przedstawiono analizy funkcjonalno-przestrzenne terenów nadrzecznych położonych w sąsiedztwie trzech centrów handlowych z obszaru Europy Środkowej: „Forum Gdańsk” w Gdańsku, „Galerii Jurajskiej” w Częstochowie oraz „Šantovka” w Ołomuńcu. Zaprezentowano różne aspekty niektórych transformacji, polegających na wykorzystaniu atutów naturalnej zieleni lub jej zmarginalizowaniu, np. poprzez zasypanie lub obudowanie koryt cieków wodnych.
Rivers together with the surrounding greenery constitute an important element of the green and blue infrastructure in the city. The protection of these natural ecological corridors is one of the tasks of modern spatial planning. Along with the development of cities, buildings in urban areas are becoming closer to river beds. Various types of facilities are erected in their surroundings, including large-area constructions, such as shopping centres. This article presents research on how the watercourse environment is transformed by building a shopping centre. The paper presents functional and spatial analyses of riverside areas located in the vicinity of three shopping centres in Central Europe: ‘Forum Gdańsk’ in Gdańsk, ‘Galeria Jurajska’ in Częstochowa and ‘Šantovka’ in Olomouc. Various aspects of some transformations are presented, consisting in the exploitation of the advantages of natural greenery or its marginalisation, e.g. by backfilling or the housing of watercourses.
