Rewitalizacja zabytkowych urządzeń dźwigowych – wyzwanie dla ochrony dziedzictwa sztuki inżynieryjnej w kontekście niespójności przepisów dozoru technicznego z prawem ochrony zabytków
Rewitalizacja zabytkowych urządzeń dźwigowych – wyzwanie dla ochrony dziedzictwa sztuki inżynieryjnej w kontekście niespójności przepisów dozoru technicznego z prawem ochrony zabytków
Rewitalizacja zabytkowych urządzeń dźwigowych – wyzwanie dla ochrony dziedzictwa sztuki inżynieryjnej w kontekście niespójności przepisów dozoru technicznego z prawem ochrony zabytków
Wariant tytułu
Revitalization of historical lifting devices: A challenge for the engineering art heritage protection in the context of incoherence between technical supervision regulations and heritage protection law
cultural heritage, heritage protection, engineering heritage, historical elevators, construction law, technical supervision
Abstrakt
Dziedzictwo inżynieryjne, zwłaszcza zabytkowe maszyny, wymaga odmiennego traktowania niż tradycyjnie postrzegane dzieła sztuki. Obiekty te są pozostałościami minionej kultury przemysłowej, a jednocześnie urządzeniami technicznymi wytworzonymi w celu wykonywania określonej pracy mechanicznej. W ich przypadku konieczne jest więc podejście do problemu ochrony dziedzictwa z dwóch perspektyw: konserwatora i inżyniera. W artykule przedstawiono najistotniejsze dla zabytkowych urządzeń dźwigowych przepisy prawa ochrony zabytków, dozoru technicznego oraz prawa budowlanego obowiązujące w Polsce. Głównym celem było sprawdzenie, czy prawo ochrony zabytków może współdziałać z technicznymi wymogami bezpieczeństwa, czy ich zapisy się nie wykluczają. Rozważania oparto na literaturze, analizie prawnej i doświadczeniach zawodowych autorki. Wykorzystano też informacje od inspektorów dozoru technicznego i konserwatorów dźwigów. Problem ten został podjęty i poddany dyskusji podczas konferencji naukowej 5ᵗʰ Joint PhD Students Conference POZ-MAR 2019 w Poznaniu.
The engineering heritage, especially historical machines, requires different treatment than traditionally understood pieces of art. They are monuments, the remains of industrial culture, cultural heritage, and at the same time, technical equipment manufactured to perform specific mechanical work. It is necessary to approach the heritage protection problem from two different perspectives: that of the conservator and that of the engineer. This paper presents the primary international and Polish regulations on the protection and preservation of monuments, technical inspection, and construction law for the lifting devices. The paper’s main aim is to determine, on the Polish example, whether heritage preservation law could work in line with technical safety requirements or exclude each other. These considerations are based on the literature, law studies, and the author’s experience as an employee of the Heritage Conservator’s Office in Poznań. The article is also based on information obtained from inspectors of technical inspection and elevator conservators. This
problem was partially discussed during the scientific conference 5ᵗʰ POZ-MAR 2019 Joint Ph.D. Students’ Conference in Poznań, Poland.
