-
Tytuł
-
Sakralizacja i desakralizacja przestrzeni miejskich na przykładzie Krakowa i Lwowa
-
Wariant tytułu
-
Sacralisation and desacralisation of urban spaces as seen in Kraków and Lviv
-
Autor
-
Bylina, Leszek
Cherkes, Bohdan
Uruszczak, Michał
-
Opublikowane w
-
Środowisko Mieszkaniowe = Housing Environment
-
Numeracja
-
nr 40
-
Strony
-
29-44
-
Data wydania
-
2022
-
Miejsce wydania
-
Kraków
-
Wydawca
-
Wydawnictwo Katedry Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego. Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej
-
Język
-
polski
angielski
-
ISSN
-
1731-2442
-
eISSN
-
2543-8700
-
DOI
-
10.4467/25438700SM.22.020.17003
-
Słowa kluczowe
-
sakralizacja, desakralizacja, krajobraz sakralny, sacrum, profanum, znak, desygnat, rytuał, Kraków, Lwów
sacralisation, desacralisation, sacred landscape, the sacred, the profane, sign, designatum, ritual, Kraków, Lviv
-
Abstrakt
-
Celem artykułu jest ukazanie problematyki związanej z sakralizacją i desakralizacją przestrzeni w miastach, na przykładzie Krakowa i Lwowa. Przez setki lat były to miasta położone w obrębie Polski, doświadczone rozbiorami, a rozdzielone – w zakresie przynależności państwowej – po II wojnie światowej. Lwów włączono do ZSRR, zaś Kraków pozostał w Polsce. Po roku 1990 Lwów stał się jednym z ważniejszych miast niepodległego państwa ukraińskiego. Kilkadziesiąt lat socjalizmu w wydaniu radzieckim (Lwów) i w wydaniu PRL (Kraków) wpłynęło mocno na oblicze „uświęconych” przestrzeni, w tym powstawania nowych i dewastacji już istniejących.
Analiza historii przestrzeni miejskich Krakowa i Lwowa wykazała, że zachodzi ciągły proces sakralizacji, desakralizacji i resakralizacji niektórych obszarów, w zależności od aktualnie obowiązującej ideologii bądź doktryny społeczno-politycznej czy religijnej. Jednocześnie, na przykład w Krakowie, istnieją na niejako miejsca „święte”, których nie naruszyły burzliwe zawieruchy dziejowe. Aby pokazać czym jest sacrum przestrzeni miejskich, autorzy podjęli próbę wypracowania naukowej metodyki wskazywania takich miejsc.
The paper's objective is to shed light on the issue of sacralisation and desacralisation of space in cities with Kraków and Lviv as examples. The cities had been part of Poland for hundreds of years. They jointly suffered from the Partitions of Poland and were separated politically after the Second World War. Lviv joined the USSR and Kraków remained a Polish city. After 1990, Lviv became a major city of independent Ukraine. Several decades of Soviet (Lviv) socialism and Polish communist (Kraków) socialism have left a profound impression on their ‘sacred’ spaces, including the creation of new and the devastation of existing ones.
The historical analysis of Kraków's and Lviv's urban spaces exhibited a continuous process of sacralisation, desacralisation, and sacralisation of some areas according to the current prevailing ideology or sociopolitical or religious doctrine. At the same time, a city, Kraków for example, can have certain ‘holy’ places that have remained unaffected by times of turmoil. To demonstrate what an urban sacred space is, the authors attempted to propose a scientific methodology for identifying such places.
-
Klasyfikacja PKT
-
640000 Architektura
-
Wydział
-
Zbiory cyfrowe BPK
-
Licencja
-
-
Prawa dostępu
-
Zasób dostępny dla wszystkich
