Osiedle urzędnicze w Katowicach-Ligocie – wyzwania stojące przed dziedzictwem kulturowym
Wariant tytułu
Katowice-Ligota officials’ estate: challenges to cultural heritage
Autor
Łakomy, Katarzyna
Opublikowane w
Wiadomości Konserwatorskie
Numeracja
nr 78
Strony
75-90
Data wydania
2024
Miejsce wydania
Warszawa
Wydawca
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Język
polski
angielski
ISSN
0860-2395
eISSN
2544-8870
DOI
10.48234/WK78LIGOTA
Słowa kluczowe
dwudziestolecie międzywojenne, ruch awangardowy, osiedle wzorcowe, willa, dziedzictwo kulturowe, Katowice
interwar period, avant-garde movement, model housing estate, villa, cultural heritage, Katowice
Abstrakt
Artykuł dotyczy willi okresu międzywojennego w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem osiedla urzędniczego w Katowicach-Ligocie. Willa to obiekt o charakterze luksusowym, nierozłącznie związany z ogrodem i krajobrazem, reprezentujący idee i filozofię danej epoki. Główne analizy zostały poprzedzone badaniami wstępnymi mającymi zidentyfikować zasób obiektów willowych tego okresu, ich stan zachowania i działania prowadzące do ich destrukcji. Dla osiedla w Katowicach wykonano badania in situ – analizy budynków, kontekstu urbanistycznego i krajobrazowego oraz materiałów archiwalnych. Przeprowadzone badania wykazały wartości, ale też szereg problemów i zagrożeń, na jakie narażony jest ten układ. Jako główne przyczyny złego stanu wskazano brak właściwej ochrony i zasad postępowania przy różnorodnych pracach renowacyjnych. Mimo wielu niekorzystnych zjawisk zachodzących w obrębie badanego osiedla posiada ono wysoką wartość urbanistyczną, architektoniczną i krajobrazową oraz znaczący potencjał kulturowy i przyrodniczy.
This paper discusses interwar-period villas in Poland, with a particular focus on the officials’ estate in Katowice-Ligota. A villa is a building that is luxury in character and is inseparably tied to a garden and the landscape, and represents the ideas and philosophy of a given period. The main analyses were preceded by preliminary research to explore the stock of villa buildings of the period, their state of preservation and the actions that lead to their deterioration. In situ research was performed on the Katowice estate—an analysis of the buildings, the urban and landscape context, and archival materials. The layout’s values were identified, in addition to a range of problems and threats that the layout faces. Lack of proper conservation and rules of procedure in various types of renovation work was found to be the main cause of the poor condition. Despite a number of unfavorable developments within the area under study, it has high urban, architectural and landscape value, as well as significant cultural and natural potential.
