Słowa, pojęcia i terminy – o zawiłościach konserwatorskiego słownictwa
Autor
Bogdanowska, Monika
Data wydania
2015
Miejsce wydania
Toruń
Wydawca
Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
Opublikowane w
Karta Wenecka 1964-2014 / pod redakcją Weroniki Bukowskiej, Janusza Krawczyka; Zakład Konserwatorstwa. Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Strony
65–73
329-332
Język
polski
ISBN
9788394382513
Słowa kluczowe
ochrona dziedzictwa, Karta Wenecka, przekład
Abstrakt
Definiowanie przez konserwatorów istotnych pojęć i tworzenie norm jest próbą ogarnięcia napięć powstających na sprzężeniu potrzeb teraźniejszości oraz poczucia odpowiedzialności za dziedzictwo. W proces ten angażowali się najwybitniejsi teoretycy konserwacji. Niektóre z przyjętych regulacji uznaje się za tak istotne, że nabrały rangi międzynarodowych zobowiązań, oddziałując na inne kultury, a zdarza się, że i na kolejne pokolenia.
Abstrakcyjne pojęcia, które definiujemy za pomocą słów, stają się terminami – te często przekraczają bariery państwowych granic, a wkraczając do języków innych narodów, wnoszą nieznane im koncepcje, pokazują świat w nowym ujęciu. To jest jedna strona zjawiska. Słowa przynależą narodom i społecznościom. Ich rozumienie jest częścią niematerialnego dziedzictwa, swoiście tworzonego opisu rzeczywistości. Każda próba globalizacji pojęcia, choć z prawnych przyczyn konieczna, staje się zagrożeniem dla jego szczególnego rozumienia, które ukształtowało się w danej kulturze, w intelektualnej tradycji poszczególnych narodów. To jest druga strona zjawiska.
Podejmując dyskusję nad sformułowaną przed pięćdziesięciu laty Kartą Wenecką, pierwsze pytanie wiąże się z brzmieniem dokumentu, ściślej, z brzmieniem w języku w którym powstał, a następnie z jego formą w przekładzie na język polski. Takie porównanie może być punktem wyjścia do oceny przesłania poszczególnych artykułów oraz ich konfrontacji z ewolucją myśli konserwatorskiej. Tematem niniejszego artykułu jest analiza tekstu oryginalnego oraz jego przekładu na język polski – przekładu, którym posługujemy się od półwiecza.
Klasyfikacja PKT
133100 Zabytkoznawstwo. Konserwatorstwo. Ochrona zabytków
