Przedmiotem pracy doktorskiej były zwierzyńce ogrodowe występujące na terenie rejencji opolskiej od 2 poł. XVIII wieku do początku XX wieku. Celem badań była ich identyfikacja, charakterystyka oraz waloryzacja. Zespoły te dotąd nie zostały kompleksowo zbadane, ani scharakteryzowane. Obecnie wiele z nich jest zaniedbanych, zaciera się ich układ kompozycyjny oraz granice w krajobrazie, stąd też konieczna wydała się ich analiza i kompleksowa charakterystyka. Ze względu na wielowątkowość tematu, przedstawiono także uwarunkowania kulturowo–społeczne regionu, charakterystykę kultury i tradycji myśliwskich tego okresu, genezę oraz rozwój zwierzyńców w sztuce ogrodowej. Zbadano czynniki wpływające na specyfikę kształtowania zespołów górnośląskich. Ujęto je w skali urbanistycznej, ruralistycznej i krajobrazów otwartych. Podjęto się wątku tradycyjnej myśliwskiej architektury mieszkalnej, nieodłącznie związanej z terenami łowieckimi. Zinwentaryzowane zostało także ich najbliższe otoczenie o charakterze ogrodowym, wraz z zabudową gospodarczą. W pracy scharakteryzowano obecny stan zachowania zespołów ogrodowych oraz występującej na ich terenie zabudowy mieszkalnej. Przedstawiono współczesne zagrożenia i wytyczne konserwatorskie, umożliwiające zahamowanie postępującego procesu ich degradacji oraz zanikowi specyficznych krajobrazów kulturowych tworzonych przez badane obiekty.
The subject of the dissertation were deerparks occurring on a former Opole Regency since the 2nd half of 18th century to the early 20th century. The aim of the study was their identification, characterization and valorization. These teams have not been yet comprehensively studied or characterized. Currently, due to the lack of adequate knowledge and inadequate treatments, many of them are neglected, blurred their compositional arrangement and landscape borders, hence this necessary has released their analysis and comprehensive characterization Due to multithreading subject, were presented also the cultural – social conditions of the region, the characteristics of the hunting traditions of this period, the genesis and development of deerparks in the garden art. Had been investigated their genesis, development, and factors affecting the specificity of their formation. It was taken a thread of traditional hunting residential architecture, inevitably occurring in the hunting areas. They were inventoried their immediate garden surrounding, along with outbuildings. In this work was characterized the current state of the garden teams and the residential buildings occurring in their area. Presented contemporary threats and conservation guidelines, allowing to inhibition of degradation and disappearance of specific cultural landscapes created by this subjects.
