przestrzeń publiczna, hybrydyzacja przestrzeni miejskiej, miasto, przeobrażenia przestrzeni miejskiej, urbanistyka
public space, hybridization of public space, transformation of public urban space, urban design
Tematyka pracy dotyczy badań nad specyfiką przeobrażeń współczesnej przestrzeni publicznej miast cywilizacji zachodniej oraz zagadnieniem jej wielopostaciowości. Badania oparto na przykładach realizacji projektowych z obszaru Europy Zachodniej, a także wybranych miast Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej i Kanady. Celem uchwycenia najbardziej aktualnych zjawisk związanych z omawianymi przekształceniami, a także oceny funkcjonowania już istniejących, skoncentrowano się na okresie ostatniej dekady XX, aż po współczesność. Założono, iż tempo rozwoju cywilizacyjnego rzutuje współcześnie na rosnącą wielowymiarowość przeobrażeń przestrzeni publicznej, których konsekwencją jest niespotykana dotąd wielość jej odmian oraz nowych konfiguracji znaczeniowych, funkcjonalnych i przestrzennych. Celem pracy było zbadanie i systematyzacja wspomnianych przemian, wskazanie na cechę ich współczesnej wielopostaciowości oraz udowodnienie, jak istotną rolę pełni przestrzeń publiczna w obecnym i dalszym rozwoju ośrodków miejskich. Zgromadzone w pracy wyniki badań i wnioski pozwoliły dowieść tezy, że wielość, a także zróżnicowanie znaczeń, miejskich narracji i zależności skumulowanych w obrębie miejskiej przestrzeni publicznej zmusza miasto do nieustannej i twórczej adaptacji jego przestrzeni do nowych, zmiennych uwarunkowań oraz potrzeb. Efektem tej ewolucji są nowe wcielenia tradycyjnych przestrzeni publicznych oraz ich nowe typy. Wyniki badań pozwoliły również uzasadnić postulowaną w pracy konieczność poszukiwania nowych i bardziej elastycznych sposobów definiowania i klasyfikacji współczesnych odmian przestrzeni publicznej w miastach.
The subject of this doctoral thesis is the study of the specificity of the transformation of contemporary public urban space and the problem of its multiform nature. The study is based on examples of projects implemented in Western Europe, as well as some chosen cities of the United States of America and Canada. The thesis goal was to understand the most current phenomena connected with the above mentioned transformations, and also to evaluate the functionality of already existing projects, focusing on the last decade of the 20th century and up until most recent times. The thesis assumes that the current speed of the development of civilization effects the multidimensional transformation of public space, which leads to a previously unheard of multitude of variations as well as new configurations of meanings, function, and spatiality. The thesis goal was to study and systematize the above mentioned transformations, show the current trend of multiplicity, and to demonstrate how essential their role is in public space in the current and future development of urban centers. The conclusions arising from the research allowed for the formulation of the thesis that: multiplicity, as well as diversity of significance, urban narration and dependence accumulated within the sphere of urban public space force cities to continually and creatively adapt their space to new, ever-changing conditions and demands. The effect of this evolution are new incarnations of traditional public spaces as well as new types of space. The research results allow also to justify the postulated thesis of the necessity of searching for new methods of classifying contemporary variants of public space in cities.