Tożsamość krajobrazu kulturowego wsi folwarcznych i majątków ziemskich na terenie Pomorza Zachodniego : zakres, możliwości i metody rewitalizacji krajobrazu kulturowego wsi i majątków ziemskich administrowanych w latach 1949-1991 przez państwowe gospodarstwa rolne

Tożsamość krajobrazu kulturowego wsi folwarcznych i majątków ziemskich na terenie Pomorza Zachodniego : zakres, możliwości i metody rewitalizacji krajobrazu kulturowego wsi i majątków ziemskich administrowanych w latach 1949-1991 przez państwowe gospodarstwa rolne

Rzeszotarska-Pałka, Magdalena

prof. dr hab. inż. arch. Adam Maria Szymski

2005

[s.n.]

polski

Przeprowadzone badania wykazały, że tradycyjny krajobraz Pomorza Zachodniego, uwarunkowany wielkoobszarową gospodarką rolna wytworzył specyficzną formę majątków i wsi folwarcznych, powstałych w większości na bazie średniowiecznych układów przestrzennych wsi, w których dominantą krajobrazową stały się folwarki i związane z nimi zespoły pałacowo i dworsko - parkowe. Po II wojnie światowej wsie folwarczne stały się domeną Państwowych Gospodarstw Rolnych. Dowiedziono, że intensyfikacja działalności inwestycyjnej PGR w latach 60. i 70. przyczyniła się do wystąpienia szeregu niekorzystnych przekształceń w historycznych strukturach przestrzennych i krajobrazowych dawnych wsi folwarcznych. Nowe formy zabudowy, oparte na rozwiązaniach typowych tworzyły z istniejącą zabudową układy wyraźnie antagonistyczne. Niezależnie od przekształceń układu przestrzennego wsi, także dawne założenia folwarczne w wyniku niewłaściwego użytkowania, zaniedbania lub tez pozostawienia w stanie nieużytku wykazują w wielu przypadkach istotne przekształcenia pierwotnej formy. Wykazano, że stopień dewastacji krajobrazu kulturowego wsi uzależniony jest od stanu zachowania założenia folwarcznego i stopnia przekształceń układu przestrzennego całej wsi. Stwierdzono również, że największy stopień dewastacji krajobrazu wykazują wsie, na których obszarze występują liczne elementy destrukcji odwracalnej i nieodwracalnej. Opracowano typologię wsi folwarcznych pod względem stopnia degradacji ich krajobrazu kulturowego. Sformułowano również model rewitalizacji krajobrazu wsi folwarcznych z uwzględnieniem stopnia jego dewastacji, zakładający wykorzystanie potencjału istniejącego w zachowanych założeniach folwarcznych, pałacowo i dworsko-parkowych do odbudowy ładu przestrzennego i aktywizacji wsi oraz zastosowanie wariantów przekształceń, różniących się stopniem ingerencji w istniejące struktury i zabudowę.

052300 Socjologia wsi

652100 Planowanie miejscowe. Struktura przestrzenna miast i wsi (układ przestrzenny)

120200 Historia kultury

050000 Socjologia

650000 Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne

120000 Kulturoznawstwo. Kultura

Wydział Architektury

Zasób udostępniany w ramach tzw. dozwolonego użytku (art. 28 u. o pr. a.)

Zasób dostępny wyłącznie z komputerów Biblioteki PK

przejdź