Praca w uporządkowany sposób przedstawia stan badań dotyczącego kwestii związanych z pojęciem wrażliwości wizualnej krajobrazu. Zagadnienia z nim związane przynależą do wielu, odległych dziedzin nauki: architektury krajobrazu, psychologii środowiska, psychofizjologii, planowania przestrzennego, prawa, estetyki, socjologii, a także ekonomii - nigdzie nie stanowiąc głównego celu badań. Położenie na styku różnych dziedzin nauki sprawia pewne problemy z nomenklaturą, sposobem podejścia do zagadnienia itp. Przedstawiono słowniczek najczęściej powtarzających się terminów polsko- i anglojęzycznych, a także klasyfikację sposobów podejścia do oceny krajobrazu. Dokonano obszernego przeglądu, stosowanych w zarządzaniu krajobrazem metod oceny krajobrazu wykorzystujących pojęcie wrażliwości wizualnej lub pokrewne mu. Dokonano próby ich adaptacji na potrzeby badania krajobrazu miejskiego. Przeprowadzono pilotażowe doświadczenie w formie sondażu opinii publicznej, które częściowo potwierdziło zasadność doboru czynników wpływających na określenie wrażliwości wizualnej krajobrazu miejskiego. Równocześnie przedstawiono szereg zagadnień i problemów, których rozwiązanie warunkuje możliwość stworzenia efektywnego i praktycznego narzędzia planistycznego i wspierającego zarządzanie krajobrazem, opartego na pojęciu wrażliwości wizualnej.
The study set in order the knowledge regarding the idea of visual sensitivity, which now belongs to different and distant disciplines e.g. landscape architecture, environmental psychology, psychophysics, physical planning, law, esthetics, sociology and economy, always being out of a research mainstream. The study creates a brief dictionary of the most common english and polish terms, visual sensitivity included and presents a classification of main models of the landscape assessment. The study widely presents different practical landscape assessment methods used by land management agencies worldwide, utylizing the idea of visual sensitivity or similiar, like visual absorption capacity, landscape character or visual character. The special consideration was given to analysis of factors affecting visual sensitivity index like landscape elements, its objective features and perceptual factors. The stude attempts to adjust given set of factors to urban landscape analysis. An case study (opinion survey) partialy confirmed its validity. Concurrently there was presented problems not resolved by contemporary science yet. Its resolving is condition of creating and implementing an efficient tool of townscape planning and management.
