Romanesque and Gothic architecture in Poland cannot compete with European medieval masterpieces even though before the 15th century, medieval buildings in the Kingdom were created by foreign mastermasons who came from far afield. Until recently, Gothic and especially Romanesque churches did not attract attention of British scholars. It is now rewarding for the Polish reader, that thanks to Paul Crossley, Alexandra Gajewski, Zoë Opačić, Agnieszka Sadraei and primarily Eric Fernie, Polish medieval architecture appears for the first time in international literature. Encouragingly, even if it has been created on the outskirts of the Latin culture, it is now seen as being closely anchored in the European artistic universum of that time.
Romańska i gotycka architektura w Polsce nie może pretendować do najwybitniejszych realizacji europejskich. Należy też pamiętać, iż aż do wieku XV wieku średniowieczne budowle wznosili u nas muratorzy obcy, którzy przybyli z Italii z Węgier lub krajów Cesarstwa. Do niedawna nasze kościoły gotyckie, a zwłaszcza romańskie, nie przyciągały uwagi brytyjskich naukowców. Dla polskiego czytelnika satysfakcjonujące jest to, że od kilku lat dzięki Paulowi Crossleyowi, Alexandrze Gajewski, Zoë Opačić, Agnieszce Sadrei, ale przede wszystkim dzięki Ericowi Ferniemu, polska średniowieczna architektura po raz pierwszy pojawiła się w międzynarodowej literaturze naukowej w całej swej prowincjonalnej okazałości, lecz ściśle związana z artystycznym universum ówczesnej Europy.
