city, public space, interior public space, Jean Nouvel, Giambattista Nolli
miasto, przestrzeń publiczna, przestrzeń publiczna wewnętrzna, Jean Nouvel, Giambattista Nolli
Public space in its physical aspects is considered commonly accessible. Over the course of time, its traditional, historical forms have been transformed and re-interpreted. Once pragmatic, representative, evocative and symbolic, public spaces are now embodying new forms of relationships. The article analyses the social nature of public space regarded integral part of urban morphology on the example of Curtural Congress Centre in Lucerne and National Museum Art Centre in Madrid, both by Jean Nouvel. Since his early works, Nouvel has shown particular interest for blurring the boarders and integrating interior with exterior. In the first of the two examples, the surrounding landscape has been integrated with the interior, in the later – the entire city. This approach is analogical to the one presented in the Nuova Topografia di Roma (1748) by Giambattista Nolli where enclosed public spaces (porches, courtyards, etc.) and public interiors (mostly referred to churches) are undoubtedly an extension of streets and squares. It is the general approach for contenporary public building design to make a building strongly interlaced with the network of open public spaces rather than an isolated entiny.
Przestrzeń publiczna w sensie fizycznym jest definiowana jako miejsce powszechnie dostępne. Jednak jako czynnik budujący miasto posiada nie tylko wymiar materialny, ale także społeczny. W drodze transformacji i reinterpretacji historycznych form przestrzeni publicznej, wykorzystywanych pierwotnie do celów reprezentacyjnych, pragmatycznych czy symbolicznych, wyłoniły się w jej zakresie nowego rodzaju relacje. W celu potwierdzenia powyższej tezy przybliżono budynek Muzeum Narodowego Centrum Sztuki im. Królowej Zofii w Madrycie oraz Centrum Kulturalno-Kongresowe w Lucernie, autorstwa Jeana Nouvela. Na podstawie analizy ww. realizacji można zauważyć, że to, co zazwyczaj bywa wewnętrzne (zamknięte), może zostać formalnie wplecione w sieć przestrzeni publicznych miasta. Podobnie jak w „Wielkim planie Rzymu” opracowanym w 1748 r. przez Giambattistę Nollego, gdzie obiekty ogólnodostępne (głównie sakralne) zostały oznaczone analogicznie do zewnętrznej przestrzeni ulic i placów Wiecznego Miasta. W architekturze miast XVIII i XX w. budynki nie istnieją jako odizolowane jednostki, lecz jako element głęboko „odciśnięty” w ich tkance. Niezależnie od proweniencji projektanta istotna jest jego świadomość dotycząca znaczenia oraz funkcjonowania przestrzeni publicznych, które w konsekwencji powinny stwarzać przestrzenno-materialne formy do kontaktów między ludźmi.
