Ecclesia de novo constructa Kościół kanoników regularnych w Górce koło Sobótki. Rekonstrukcja drugiej fazy przebudowy palatium możnowładczego Piotra Włostowica
Ecclesia de novo constructa Kościół kanoników regularnych w Górce koło Sobótki. Rekonstrukcja drugiej fazy przebudowy palatium możnowładczego Piotra Włostowica
Ecclesia de novo constructa Kościół kanoników regularnych w Górce koło Sobótki. Rekonstrukcja drugiej fazy przebudowy palatium możnowładczego Piotra Włostowica
Wariant tytułu
Ecclesia de novo constructa The church of Canons Regular in Górka near Sobótka. Reconstruction of the second phase of Piotr Włostowic's magnate palatium conversion
Autor
Stala, Klaudia
Data wydania
2010
Miejsce wydania
Warszawa
Wydawca
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Język
polski
angielski
Abstrakt
Od ponad wieku trwa naukowy spór dotyczący miejsca osadzenia sprowadzonych w XII wieku przez Piotra Włostowica kanoników regularnych reguły św. Augustyna w rejon góry Ślęży.
Źródła historyczną przekazują informację o pierwotnej lokalizacji w sposób niejednoznaczny. Z tego powodu istnieje po dziś dzień kilka koncepcji związanych z wyznaczeniem miejsca pierwotnej siedziby zakonu. Wyniki badań archeologiczno-architektonicznych prowadzonych przez A. Kadłuczkę oraz autorkę na zamku w Górce zdają się rozwiązywać naukowe kontrowersje.
Analiza przemian uchwyconych w obrębie najstarszego założenia tzw. budowli romańskiej pozwoliła wytyczyć dwie fazy wczesnośredniowieczne. Uchwycono wyraźne ślady przebudowy budowli romańskiej mającej w pierwotnym założeniu charakter świecki, przekształcając ją w obiekt sakralny i przystosowując go do realnych potrzeb zakonników, zarządzających budynkiem. W 1256 roku po zakończeniu przekształceń architektonicznych konsekrowano nowo powstałą świątynię, co zostało odnotowane w zachowanych źródłach historycznych.
Scientific debate concerning the location of the settlement of the Canons Regular of St. Augustine brought to the area of Mount Ślęża in the 12th century by Piotr Włostowic, has lasted for more than a century.
Historical resources are rather unclear as far as the information about the original location site is concerned. For this reason there have been several theories trying to pinpoint the location of the original seat of the Order. Results of archeological and architectonic research carried out by A. Kadłuczka and the author of this text in the Górka castle seem to have provided a solution for scientific controversy.
Analysis of transformations registered within the oldest layout of the so-called Romanesque building allowed for distinguishing two early-medieval phases. Distinct traces of reconstruction were registered in the Romanesque building which originally was to be of lay character, but was subsequently converted into a church and adapted to the real needs of the monks managing the building. In 1256, after architectonic transformations had been completed, the newly made church was consecrated which was duly recorded in the preserved historical sources.