basen pływacki, kryta pływalnia, kultura fizyczna, wellness, parki wodne
swimming pool, indoor swimming pool, physical culture, wellness, water parks
Podstawowym celem badawczym pracy jest wykazanie istotnych zmian ilościowo-funkcjonalnych krytych pływalni w Polsce w okresie od 1989 do 2019 roku, jako pochodnej sposobu finansowania tego typu inwestycji oraz skoku technologicznego i cywilizacyjnego, który dokonał się w tym okresie. Odniesienie się do tego okresu ma na celu wykazania przebiegu procesu ewolucyjnego, poprzez pokazanie jego dynamiki i skutków a w rezultacie potwierdzenia założonej tezy badawczej. W celu przeprowadzenia dowodu postawionej tezy, przy zarysowaniu historycznego tła badawczego obejmującego okresy wcześniejsze, została dokonana analiza wybranych 27 obiektów krytych pływalni powstałych w tym okresie w Polsce. Wybór przykładów, przeprowadzono tak, aby reprezentowały one zróżnicowane typologie funkcjonalne: zarówno samodzielne obiekty krytych pływalni, jak i wielofunkcyjne kompleksy sportowe i rekreacyjne. Zasadniczą częścią pracy jest charakterystyka krytych pływalni w badanym okresie, obejmująca ich rozwój ilościowy i terytorialny oraz zmieniające się w tym czasie źródła finansowania inwestycji. Z analizy rozwiązań wybranych obiektów oraz uwarunkowań, w jakich powstawały, wynika, że w każdej z dekad badanego okresu powstały obiekty o różnej charakterystyce funkcjonalno-przestrzennej. Zauważalna jest tu zależność czasowa - obiekty wcześniejsze w większym stopniu ukierunkowane są na funkcje sportowe, w stosunku do obiektów późniejszych, które ewoluują w kierunku pływalni wielozadaniowych oraz obiektów sportowo-rekreacyjnych i rozrywkowych.
The basic research goal of the work is to demonstrate significant quantitative and functional changes in indoor swimming pools in Poland in the period from 1989 to 2019, as a derivative of the method of financing this type of investment and the technological and civilizational leap that took place during this period. Referring to this period is intended to demonstrate the course of the evolutionary process by showing its dynamics and effects and, as a result, confirming the assumed research thesis. In order to prove the stated thesis, while outlining the historical research background covering earlier periods, an analysis was made of selected 27 indoor swimming pool facilities built during this period in Poland. The examples were selected to represent diverse functional typologies: both independent indoor swimming pool facilities and multifunctional sports and recreation complexes. The main part of the work is the characteristics of indoor swimming pools in the examined period, including their quantitative and territorial development as well as the changing sources of investment financing at that time. The analysis of the solutions of selected objects and the conditions in which they were created shows that in each of the decades of the examined period, objects with different functional and spatial characteristics were created. There is a noticeable time dependence here - earlier facilities are more focused on sports functions, compared to later facilities, which are evolving towards multi-purpose swimming pools as well as sports, recreation and entertainment facilities.
