Porównanie polityki ochrony historycznych osiedli robotniczych na przykładzie dwóch europejskich aglomeracjach przemysłowych – Zagłębia Ruhry oraz Aglomeracji Górnośląskiej
Porównanie polityki ochrony historycznych osiedli robotniczych na przykładzie dwóch europejskich aglomeracjach przemysłowych – Zagłębia Ruhry oraz Aglomeracji Górnośląskiej
Porównanie polityki ochrony historycznych osiedli robotniczych na przykładzie dwóch europejskich aglomeracjach przemysłowych – Zagłębia Ruhry oraz Aglomeracji Górnośląskiej
Wariant tytułu
Comparison of policies of protecting historic workers’ housing estates on the example of two European industrial agglomerations: the Ruhr Region and the Upper Silesian Agglomeration
Autor
Sulimowska, Anna
Opublikowane w
Środowisko Mieszkaniowe = Housing Environment
Numeracja
nr 44
Strony
70-91
Data wydania
2023
Miejsce wydania
Kraków
Wydawca
Wydawnictwo Katedry Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego. Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej
Język
polski
angielski
ISSN
1731-2442
eISSN
2543-8700
DOI
10.4467/25438700SM.23.022.18483
Słowa kluczowe
osiedle robotnicze, dziedzictwo przemysłowe, rewitalizacja, Zagłębie Ruhry, Aglomeracja Górnośląska
Proces XIX-wiecznej industrializacji obszarów zasobnych w złoża węgla kamiennego w Europie doprowadził do powstania dwóch dużych aglomeracji przemysłowych – Zagłębia Ruhry w Niemczech oraz Aglomeracji Górnośląskiej w Polsce. Ich rozwój przez prawie 2 wieki oparty był na przemyśle górniczym i hutnictwie. Początkowo oba regiony rozwijały się w oparciu o zbliżone uwarunkowania polityczno-gospodarcze w ramach jednej państwowości. Powojenny podział Europy zmienił ten stan i oba regiony znalazły się w innej rzeczywistości politycznej, która wpłynęła na odmienny sposób ich rozwoju i restrukturyzacji. Artykuł przedstawia porównanie polityki ochrony i odnowy historycznych osiedli robotniczych, które powstawały równolegle do rozwijającego się przemysłu i kształtowały strukturę przestrzenną rozwijających się aglomeracji. Obecnie stanowią cenny element dziedzictwa przemysłowego obu regionów. Celem artykułu jest ukazanie ewolucji polityki zachowania i odnowy zespołów historycznej zabudowy robotniczej w kontekście restrukturyzacji przemysłu ciężkiego. Badania opierają się na analizie materiałów archiwalnych, porównaniu tekstów źródłowych oraz badaniach in-situ. Wyniki badań i wnioski mogą posłużyć za rekomendacje tzw. dobrych praktyk, które w przyszłości pomogą w ochronie i odnowie historycznych dzielnic roboczych, stanowiących świadectwo wspólnego europejskiego dziedzictwa kultury przemysłowej.
The process of the 19ᵗʰ-century industrialisation of areas rich in hard coal deposit in Europe caused two large industrial agglomerations to emerge: the Ruhr Region and the Upper Silesian Agglomeration. For nearly 2 centuries, their development was based on mining and metallurgy. In the initial period of their development, both regions grew in similar political and economic conditions within one state. The post-war division of Europe changed this and the two regions found themselves in a different political reality, which influenced the different way in which they developed and restructured in the following years. This paper compares policies of protecting and reviving historic workers’ housing estates which came into being as industry developed and which shaped the spatial structure of the developing agglomerations. They today form a valuable part of the industrial heritage of both regions. The objective of this paper is to demonstrate the evolution of the policy of preservation and renewal of historic workers' housing complexes, in the context of heavy industry restructuring. The research is based on an analysis of archival materials, comparisons of relevant source texts, and in-situ studies. The research results and conclusions can be applied as recommendations of the so-called good practices, which in the future will help to protect and revive historic workers’ districts, constituting a testimony to the shared European industrial culture.
