Zachowania i oczekiwania mieszkańców Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w stosunku do jej miejskiej i zielonej przestrzeni publicznej i półpublicznej w kontekście poziomu satysfakcji z życia. Perspektywa z roku 2023
Zachowania i oczekiwania mieszkańców Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w stosunku do jej miejskiej i zielonej przestrzeni publicznej i półpublicznej w kontekście poziomu satysfakcji z życia. Perspektywa z roku 2023
Zachowania i oczekiwania mieszkańców Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w stosunku do jej miejskiej i zielonej przestrzeni publicznej i półpublicznej w kontekście poziomu satysfakcji z życia. Perspektywa z roku 2023
Variant of the title
A survey of the Upper Silesian–Dąbrowa Basin Metropolis (GZM) residents’ behaviours and expectations regarding urban and green public and semi-public spaces in the context of life satisfaction levels in 2023
Author
Buława, Bartłomiej
Gachowski, Marek
Nagel, Paulina
Ochnik, Dominika
Budziński, Marcin
Published in
Środowisko Mieszkaniowe = Housing Environment
Numbering
nr 49
Pages
152-179
Release date
2024
Place of publication
Kraków
Publisher
Wydawnictwo Katedry Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego. Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej
Language
Polish
English
ISSN
1731-2442
eISSN
2543-8700
DOI
https://doi.org/10.2478/he-2024-0035
Keywords
GZM, miejska przestrzeń publiczna, zielona przestrzeń publiczna, rozwój miast, preferencje mieszkańców
GZM, urban public spaces, green public spaces, urban development, residents’ preferences
Abstract
Miejskie oraz zielone przestrzenie publiczne mają kluczowe znaczenie dla jakości życia i konkurencyjności miast. Zaspokajają oczekiwania mieszkańców i poprawiają ich poziom zadowolenia z życia w mieście. W badaniu przeanalizowano związek między zwyczajami i oczekiwaniami mieszkańców w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w Polsce (skrót GZM) a nowoczesnymi modelami rozwoju miast. Badanie ma na celu określenie, w jakim stopniu współczesne modele budowania miasta konkurencyjnego o wysokiej jakości życia są zgodne z przyzwyczajeniami (nawykami) i oczekiwaniami mieszkańców. Przeprowadzono badania literaturowe i ankietowe w ramach realizacji projektu „Wyzwania przestrzeni publicznej i spójności społecznej GZM – ujęcie interdyscyplinarne”, który składa się z pięciu powiązanych obszarów. Prezentowane badania dotyczą głównie sekcji z projektu: Przestrzeń publiczna i Krajobraz. Badania ankietowe zostały zrealizowane na próbie 3301 respondentów metodą CAWI. Badania wykazały rozbieżności między preferencjami i oczekiwaniami mieszkańców GZM a kanonami wartości i celami polityki przestrzennej funkcjonującymi w obiegu profesjonalnym i administracyjnym. Oczekiwania mieszkańców koncentrują się na bezpośrednim dostępie do zieleni, terenów otwartych, z dużą dozą prywatności. Przestrzenie miastotwórcze i potrzeba integracji schodzi na drugi plan. Mieszkańcy GZM nie artykułują potrzeby miejskich przestrzeni wspólnych, publicznych, koncentrując się na terenach zieleni, niezależnie od ich jakości, co kontrastuje z poglądami środowisk planistów i urbanistów. Jednocześnie waga terenów zieleni w ocenie mieszkańców i ich rola psychologiczna jest wyraźnym wskazaniem do intensywniejszego wprowadzanie jej do obszarów miejskich. Byłoby to synergiczne z rozwojem zielonej infrastruktury (aspektem środowiskowo-przyrodniczym). Skłania to do rewizji modelu przekształcania i regeneracji miast GZM.
Urban and green public spaces are crucial to the quality of life and competitiveness of cities. They meet the expectations of residents and increase their level of satisfaction with the city. This study examines the relationship between the habits and expectations of residents and contemporary models of urban development in the Upper Silesian–Dąbrowa Basin Metropolis (GZM) in Poland. The aim of the study was to determine the extent to which contemporary models of creating high-quality, competitive cities align with the preferences and expectations of residents. The study was conducted as part of the project titled ‘Challenges of Public Spaces and Social Cohesion of the Upper Silesian–Dąbrowa Basin Metropolis’, which encompasses five related areas. The research presented herein concerns primarily public spaces and landscape. Survey research and a literature review were conducted on a sample of 3,301 respondents using the CAWI method.
The results of this study reveal a discrepancy between the preferences and expectations of GZM residents and the values and objectives of spatial policy implemented by professionals and administrators. Residents prioritize direct access to greenery, open spaces, and privacy over the need for integration and city-forming spaces, which are perceived as less important. They focus on green areas irrespective of their quality, whereas urban planners and developers emphasize the need for shared public spaces with an urban vibe. However, the psychological significance of green areas for residents leads to a greater demand for their integration into urban areas, which could advance synergistically with the development of green infrastructure (environmental/nature aspect). This prompts a need for a revised model of transformation and regeneration of GZM cities.