schrony, ukrycia, miejsca doraźnego schronienia, architektura podziemna, obiekty ochronne
shelters, hideouts, temporary shelters, underground architecture, protective facilities
Niniejsza praca doktorska jest opracowaniem badawczym, analitycznym i projektowym, dotyczącym roli podziemnych obiektów ochronnych w kontekście zrównoważonego rozwoju miast. W opracowaniu analizie poddano typologię architektury zagłębionej w gruncie od czasów prehistorycznych do współczesnych, a następnie dokonano analizy czynności w nich zachodzących: przemieszczanie się i przebywanie, pod kątem komfortu użytkowania.
W trakcie badań za istotny parametr architektury podziemnej uznano możliwość ochrony ludności cywilnej w sytuacjach kryzysowych, będącą bezpośrednią odpowiedzią na jeden ze szczegółowych celów rozwoju Polskich miast, wg. Agendy 2030 ,, Wsparcie miast w radzeniu sobie z nagłymi zmianami, kryzysami, zarówno społeczno-gospodarczymi, jak i natury środowiskowej oraz zagwarantowanie mieszkańcom bezpieczeństwa i wysokiej jakości życia”. W dalszej części pracy ukierunkowano badania na obiekty ochronne w Polsce, porównując ich rodzaje, jakość i występowanie, a także prawo i przepisy związane z ich wznoszeniem na tle wybranych Europejskich Państw.
Kluczowym elementem pracy jest etap badania przez projektowanie, w ramach którego opracowano projekty koncepcyjne nowoczesnych schronów w myśl wcześniejszych wniosków oraz projektów polskich przepisów dotyczących obiektów ochronnych, będących w trakcie legislacji. W ramach tej części badań zaprojektowano koncepcje: schronu przydomowego; schronu zbiorowego, zintegrowanego z obiektem użyteczności publicznej; schronu zbiorowego, będącego obiektem inwestycyjnym pod sprzedaż i wynajem kwater.
Badania mają na celu udowodnienie tezy badawczej ,,Zrównoważony rozwój miast powinien zakładać profilaktyczną ochronę ludności cywilnej przed zagrożeniami, poprzez budowę nowych i modernizację istniejących podziemnych obiektów użyteczności publicznej o dodatkowej funkcji budowli ochronnej, tak aby zapewniały schronienie dla 100% ludności na danym obszarze.”
This doctoral thesis is a research, analytical, and design study concerning the role of underground protective structures in the context of sustainable urban development. The study analyzed the typology of subterranean architecture from prehistoric times to the present day and then conducted an analysis of the activities occurring within them: movement and habitation, in terms of user comfort.
During the research, the possibility of protecting the civilian population in crisis situations was identified as a significant parameter of underground architecture, serving as a direct response to one of the specific development goals of Polish cities according to the 2030 Agenda: "Supporting cities in coping with sudden changes, crises, both socioeconomic and environmental in nature, and ensuring the safety and high quality of life for residents." In the subsequent part of the thesis, the research focused on protective structures in Poland, comparing their types, quality, and prevalence, as well as the laws and regulations related to their construction in the context of selected European countries.
Key element of the thesis is the research-through-design phase, within which conceptual designs of modern shelters were developed based on earlier conclusions and draft Polish regulations concerning protective structures that are currently undergoing legislation. As part of this research phase, the following concepts were designed: a domestic shelter; a common shelter integrated with a public utility building; common shelter serving as an investment object for the sale and rental of accommodations.
The research aims to prove the thesis: "Sustainable urban development should assume the preventive protection of the civilian population against threats by constructing new and modernizing existing underground public utility structures with an additional function as protective buildings, thereby ensuring shelter for 100% of the population in a given area."
