segmentacja semantyczna, cyfrowy bliźniak, HBIM, BIM, modele wirtualne, dziedzictwo architektoniczne, digitalizacja 3D
semantic segmentation, digital twin, HBIM, BIM, virtual models, architectural heritage, 3D Digitization
Segmentacja semantyczna ma kluczowe znaczenie w zastosowaniu metodyki Heritage Building Information Modelling (HBIM), umożliwiając nie tylko precyzyjną dokumentację geometrii, ale także zachowanie wartości kulturowych i historycznych. Technologie takie jak naziemne skanowanie laserowe (TLS) czy fotogrametria stanowią podstawę do tworzenia tzw. cyfrowych bliźniaków, jednak same modele 3D, pozbawione semantycznego wzbogacenia, nie odzwierciedlają pełnego kontekstu obiektów zabytkowych. Manualna segmentacja, przeprowadzana we współpracy z konserwatorami i historykami architektury, pozostaje nieodzownym elementem procesu HBIM. Pozwala uchwycić niuanse dotyczące materiałów, technik budowlanych czy detali artystycznych, które zautomatyzowane algorytmy często pomijają. W efekcie cyfrowe kopie, wiernie odzwierciedlające nie tylko układ przestrzenny, ale także integralność kulturową i historyczną obiektów, stają się narzędziem niezbędnym do efektywnej konserwacji i wieloaspektowego zarządzania dziedzictwem. W artykule omówiono metodologie i wyzwania związane z segmentacją semantyczną w HBIM, podkreślając jej podwójną rolę: w tworzeniu cyfrowych bliźniaków i wspieraniu współpracy interdyscyplinarnej. Łącząc precyzję geometryczną z głębią semantyczną, HBIM wspiera wieloaspektowość tworzonych modeli i zapewnia zachowanie integralności kulturowej.
Semantic segmentation is crucial in Heritage Building Information Modelling (HBIM), enabling not only precise geometric documentation, but also the preservation of cultural and historical values. Technologies such as terrestrial laser scanning (TLS) or photogrammetry provide the basis for so-called “digital twinning” of heritage, but 3D models alone—lacking semantic enrichment—do not reflect the full context of heritage buildings. Manual segmentation, carried out in collaboration with conservators and architectural historians, remains an indispensable part of the HBIM process. It captures the nuances of materials, construction techniques or artistic details that automated algorithms often miss. The result is digital twins that faithfully reflect not only the spatial layout but also the cultural and historical integrity of the buildings, becoming an essential tool for effective conservation and multi-faceted heritage management. This paper discusses the methodologies and challenges of semantic segmentation in HBIM, highlighting its dual role in creating meaningful digital twins and fostering interdisciplinary collaboration. By combining geometric precision with semantic depth, HBIM supports interdisciplinary collaboration and ensures the preservation of cultural integrity.
