Od ponad 260 lat Góra Ślęża, prastary ośrodek kultowy ludów zamieszkujących Śląsk, jest przedmiotem prac podejmowanych przez kolejne generacje uczonych reprezentujących wiele dyscyplin. W szerokim wachlarzu problematyki ślężańskiej wyjątkowe zainteresowanie budzą relikty monumentalnej architektury i rzeźby romańskiej, dające pole do różniących się interpretacji wobec niejasnej wymowy źródeł pisanych. Wyrazem kulminacji tych zainteresowań, jaką obserwujemy od przełomu tysiącleci, są aktualnie prowadzone eksploracje archeologiczno- architektoniczne i wiele publikacji poświęconych temu zagadnieniu. W odróżnieniu od tych najczęściej bardzo szczegółowych monograficznych studiów autor podjął próbę ustosunkowania się do kilku najistotniejszych pytań tradycyjnego kwestionariusza ślężańsko-wrocławskiego. Są to zagadnienia lokalizacji klasztoru kanoników regularnych w obrębie masywu Góry Ślęży, interpretacji niektórych znalezisk archeologicznych na tle znanych faktów historycznych oraz funkcji rozlicznych monumentalnych rzeźb lwów, występujących w rejonie Ślęży i we Wrocławiu.
For over 260 years Mount Ślęża, the ancient centre for people living in Silesia, has been the subject of research done by successive generations of academics of different disciplines. The wide range of issues concerning Ślęża is usually narrowed down to the relics of monumental Romanesque architecture and sculpture, which gave opportunity for different interpretations due to the vague meaning of written sources. The interest reached its climax at the turn of the millennium, and is now embodied in the architectural and archaeological explorations of the site, and numerous publications on the given subject. In contrast to the usually detailed monograph studies, the author of the article wanted to take a position on a few most vital questions concerning Ślęża and Wrocław. These issues include the location of the monastery of Canons Regular on the Mountain Ślęża, an interpretation of archaeological findings against a background of known historical facts, and the function of numerous monumental sculptures of lions appearing in the area of Ślęża and Wrocław.
