Among the creative paths leading to the creation of an architectural work, one can find attitudes that are both the result of rational spatial calculations, embedded in a specific context of the place, and those arising from a certain impulse – the effect of intuitive (subconscious) thinking and acting, not supported by any clearly defined premises or commonly developed design methods. This intuition seems to be not only an aftermath of knowledge, experience and skills acquired in the process of education and professional practice, but above all concerns unique abilities and creative predispositions to shape the architectural form and space that are commonly hidden behind the concept of “talent”. It constitutes the foundation of this prime mover, necessary to create both individual original works and to develop a specific, distinctive design method, recognized as unique, or having the features of uniqueness in the scale of a certain cultural and architectural whole of the given epoch. Devoid of legibly crystallized styles or trends in architecture, contemporary times have been condemned to the originality and talent of great artists, whose achievements (both realization and theoretical) are sometimes the inspiration for continuators, followers or successive generations of adepts of the architectural art. The text attempts to explore the issues related to the creative quest for architectural originality, motivated by both rationalist premises and the one whose attractiveness is derived directly from intuitive thinking.
Wśród twórczych dróg wiodących do powstania dzieła architektonicznego odnajdujemy postawy będące zarówno wynikiem racjonalnych kalkulacji przestrzennych, osadzonych w konkretnym kontekście miejsca, jak i te rodzące się z pewnego impulsu – skutku intuicyjnego (podświadomego) myślenia i działania, niepopartego żadnymi jasno określonymi przesłankami czy powszechnie wypracowanymi metodami projektowymi. Intuicyjność ta wydaje się być nie tylko pokłosiem wiedzy, doświadczeń oraz umiejętności zdobywanych zarówno w procesie edukacji czy praktyki zawodowej, jak i przede wszystkim dotyczy unikalnych zdolności i twórczych predyspozycji do kształtowania formy i przestrzeni architektonicznej, które powszechnie skrywają się za pojęciem „talentu”. Stanowi on fundament owej siły sprawczej, niezbędnej przy tworzeniu zarówno pojedynczych oryginalnych dzieł, jak i przy wypracowaniu określonej, wyróżniającej się metody projektowej, uznanej za wyjątkową bądź mającą cechy unikalności w skali pewnego całokształtu kulturowego i architektonicznego danej epoki. Współczesność, pozbawiona czytelnie wykrystalizowanych stylów czy kierunków w architekturze, została skazana na oryginalność wielkich twórców i ich talent, których dorobek (zarówno ten realizacyjny jak i teoretyczny), bywa inspiracją dla kontynuatorów, naśladowców czy kolejnych pokoleń adeptów sztuki architektonicznej. W tekście starano się przybliżyć kwestie związane z twórczymi poszukiwaniami architektonicznej oryginalności, motywowanej zarówno przesłankami racjonalistycznymi, jak i tej, której atrakcyjność wywodzi się wprost z myślenia intuicyjnego.
