A theoretical model of work in architecture and in music
Wariant tytułu
Teoretyczny model dzieła w architekturze i w muzyce
Autor
Słyk, Jan
Data wydania
2018
Miejsce wydania
Kraków
Wydawca
Wydawnictwo PK
Opublikowane w
Defining the architectural space : rationalistic or intuitive way to architecture : monograph. Vol. 2 = Definiowanie przestrzeni architektonicznej : racjonalistyczna czy intuicyjna droga do architektury : monografia. Vol. 2 / edited by Dariusz Kozłowski
Strony
141-150
Język
angielski
ISBN
978-83-65991-07-2
Słowa kluczowe
model, architecture, music, rules, formalization of creativity
The creative intention is firstly realized in a model that reflects the intentional, formal and technical features of the work. In pursuit of beauty and order, the author may release emotions or, on the contrary, impose stiff order. There have been situations in history when the formal approach prevailed over the intuitive. Works based on system of rules arose not only in the sphere of the natural sciences. The sensual, contemplative message of music disciplined the creators and catalyzed the rational interpretations of the medieval motet, polyphony and twentieth-century dodecaphony. The utilitarian technical genes of architecture did not determine its rationalistic orientation. Despite physical limitations, shaping of space was often based on intuitive operation or on the formulation of principles that, like the five Le Corbusier postulates, cannot be strictly interpreted. The article analyzes the limitations and opportunities created by the formalization of creative activities. Models of architectural and musical works became the basis for determining the impact of rules on the artistic effect, among others – for the intuitive or rational mode of perception of the work.
Zamiar twórczy realizuje się po raz pierwszy w modelu, który odzwierciedla cechy intencjonalne, formalne i techniczne dzieła. W dążeniu do piękna i porządku może autor uwalniać emocje lub przeciwnie – narzucić działaniom gorset uporządkowania. Zdarzały się w historii sytuacje, gdy podejście formalne dominowało nad intuicyjnym. Dzieła oparte na systemach reguł powstawały nie tylko w sferze zależnej od spostrzeżeń nauk przyrodniczych. Zmysłowy, kontemplacyjny przekaz muzyki dyscyplinował twórców i katalizował rozumowe interpretacje średniowiecznego motetu, polifonii i dwudziestowiecznej dodekafonii. Utylitarno-techniczne geny architektury nie przesądzały o jej racjonalistycznym ukierunkowaniu. Mimo fizycznych ograniczeń kształtowanie przestrzeni polegało często na działaniu intuicyjnym lub na formułowaniu zasad, które, jak pięć postulatów Le Corbusiera, nie dają się ściśle interpretować.W tekście przeprowadzona została analiza dotycząca ograniczeń i szans, jakie tworzy formalizacja działań twórczych. Modele dzieł architektonicznych i muzycznych stały się podstawą określenia wpływu reguł na efekt artystyczny, między innymi na intuicyjny lub rozumowy tryb percepcji dzieła.
