Śląsk, Architecture, Kożuchów, Middle Ages, Town Hall, Conservation
Abstrakt
Artykuł omawia problematykę badawczo-konserwatorską gotyckiej elewacji północnej ratusza w Kożuchowie. Na wstępie przedstawiono opis ściany sprzed ostatnich prac remontowych oraz omówiono historię siedziby władz municypalnych na podstawie wzmianek źródłowych, dotychczasowych badań i literatury. Opisano metodologię prac badawczych wykonanych przez autorów oraz ich wyniki, które umożliwiły weryfikację prezentowanych w literaturze tez. Rozpoznana technologia budowy wykazała, że ratusz powstał prawdopodobnie w drugiej połowie XIV w. lub na początku kolejnego stulecia, a nie – jak twierdzili dotychczasowi badacze – u schyłku XV w. Ostatnie badania architektoniczne dały możliwość weryfikacji także zakresu działań rekonstrukcyjnych dokonanych na elewacji północnej ratusza w latach 1959–1966. Uszkodzony podczas II wojny światowej obiekt częściowo odbudowano, a gotycką ścianę – zasłoniętą do roku 1945 przez barokowe kamienice – wyeksponowano. Jednym z głównych celów prac konserwatorskich z lat 2016–2017 było zachowanie gotyckich reliktów, a także rekonstrukcja i wiarygodna ekspozycja częściowo zniekształconego w latach sześćdziesiątych XX w. średniowiecznego wystroju.
Research and conservation issues concerning the Gothic north elevation of Kużuchów’s town hall are discussed in this paper. First, it presents the condition of the wall from before the latest repair work and the history of the building where the municipal authorities seat based on source materials, the research work that has been performed so far and the literature. The methodology of the research work performed by the authors is further described. Then, the paper highlights the results of that work, which created a chance to verify the town hall origin theses presented in the literature. The construction technology indicated that the town hall had probably been built in the second half of the fourteenth century or at the beginning of the fifteenth century, and not at the very end of the fifteenth century as other researchers had thought. The recent architectural research also raised the possibility for verifying the extent of the north elevation reconstruction work between 1959 and 1966. The structure, which was damaged during the Second World War, was partly reconstructed and the Gothic wall, which had been obscured until 1945 by Baroque tenement houses, was enhanced. Finally, the paper presents the recent conservation work performed in 2016 and 2017 and aimed at maintaining the Gothic relicts and at reconstructing and reliably exhibiting the medieval decoration, which was partly distorted in the 1960s.
