W pracy dokonano charakterystyki suszonych osadów ściekowych pochodzących z 12 polskich komunalnych oczyszczalni ścieków pod kątem zawartość składników pokarmowych oraz czynników limitujących ich zastosowanie w rolnictwie. Przeanalizowano szereg odpadów, w celu oceny ich potencjału nawozowego oraz możliwości zastosowania jako surowców wtórnych w przemyśle nawozowym, zgodnie z gospodarką o obiegu zamkniętym.
W wyniku prowadzonych badań laboratoryjnych opracowano receptury nawozów mineralno-organicznych na bazie osadów ściekowych o dedykowanym składzie pod uprawy rzepaku, kukurydzy i słonecznika. Dobrane zostały substraty oraz ich ilości, które pozwalają na uzyskanie produktów spełniających wymagania, stawione nawozom mineralno-organicznym.
Proces wytwarzania nawozów na bazie osadów ściekowych przeprowadzono w skali wielkolaboratoryjnej w granulatorze talerzowym. Uzyskane produkty cechują się zawartością głównych składników pokarmowych powyżej 20%, jak nawozy mineralne. Nawozy są bogate w drugorzędne składniki pokarmowe (Ca, Mg, S) oraz mikroelementy (Fe, Zn, Cu, B), co zwiększa ich wartość rynkową.
Na podstawie wyników badań została opracowana wstępna koncepcja technologiczna procesu wytwarzania dedykowanych nawozów na bazie osadów ściekowych w formie granulowanej.
The paper characterizes dried sewage sludge from 12 Polish municipal sewage treatment plants in terms of the nutrient content and factors limiting their use in agriculture. A number of waste were analyzed in order to assess their fertilizing potential and their possible use as secondary raw materials in the fertilizer industry in line with the circular economy.
As a result of the laboratory tests, formulas of mineral-organic fertilizers based on sewage sludge with a dedicated composition for rapeseed, corn and sunflower crops were developed. The substrates and their quantities have been selected, which allow to obtain products that meet the requirements for mineral-organic fertilizers.
The production process of fertilizers based on sewage sludge was carried out on a large-laboratory scale in a plate granulator. The obtained products contain the main nutrients above 20%, such as mineral fertilizers. Fertilizers are rich in secondary nutrients (Ca, Mg, S) and microelements (Fe, Zn, Cu, B), which increases their market value.
Based on the research results, an initial technological concept for the production of dedicated fertilizers based on sewage sludge in a granular form was developed.
