Wśród współczesnych twórców architektury wykorzystujących w swoich pracach estetykę betonu odnajdujemy i takich, którzy dostrzegli w ułomnościach realizacyjnych, powszechnie uznawanych za niedoskonałości wykonawcze sztuki odlewniczej, ważny środek wyrazu architektonicznego, konieczny do uzyskiwania oryginalnego charakteru budowli. Praktyka realizacyjna pokazuje, że natura betonu ujawniana jest tu w niuansach związanych z różnymi aspektami rzemiosła szalunkowego. To co przez technologów i wykonawców bywa postrzegane za błąd w sztuce odlewniczej, dla architektów, rzeźbiarzy czy innych twórców sztuk artystycznych, utożsamiane jest z istotą autentyzmu betonowej materii. Znalezienie granicy między tym, co uwidocznione jest jako ewidentna wada w licu betonu, a drobnymi subtelnościami wynikającymi z pewnej naturalnej niedoskonałości rzemiosła, bywa dość problematyczne w procesie wznoszenia obiektu. Staje się to częstym elementem sporów między twórcą, inwestorem i szeroko rozumianymi przedstawicielami podmiotu realizującego inwestycję. Stąd niezwykle ważne jest wzajemne zrozumienie tej plastycznej kwestii zarówno po stronie projektanta jak i wykonawcy. W celu zobrazowania problematyki zamierzonego wykorzystywania niedoskonałości wykonawczych betonowego odlewu jako ważnego środka wyrazu architektonicznego w uzyskiwaniu oryginalnego charakteru formy budynku, dobrym polem badawczym okazuje się być przeprowadzona analiza grupy betonowych domów o różnej skali i estetyce. Nurtem rozwijającym takie postrzeganie natury betonu jest XX-wieczny brutalizm. Można odnaleźć w nim prekursorską siłę oddziaływania na dzisiejsze eksperymenty estetyczne z betonowym tworzywem. Ma to swoje głębokie źródło we współczesnym kryzysie postrzegania materiałów stosowanych w budownictwie oraz wszechobecnie panujących imitacjach i zafałszowaniach estetycznych, odbierających poczucie autentyzmu w obcowaniu z dziełem architektury. Utrwalająca się pozycja estetyki betonu pozwala wypełnić tę pustkę, wprowadzając ów autentyzm akceptujący prawdę i szczerość monolitycznej materii. Tekst jest próbą opisania na wybranych przykładach betonowych domów, umiejętności estetycznego wykorzystania tego, co powszechnie uznawane jest wśród szeroko rozumianej grupy technologów i wykonawców za niedoskonałości sztuki odlewniczej. Podjęta tematyka ma zwrócić uwagę na zróżnicowane możliwości plastycznego wykorzystania betonu elewacyjnego, w nieco innym spojrzeniu na charakter wizualnych niedoskonałości w estetyce betonu.
Among contemporary architects who use the aesthetics of concrete in their works, there are those who saw an important means of architectural expression necessary to achieve the original character of the building in the constructional flaws, commonly recognized as the imperfections of the art of casting. Constructional practice shows that the nature of concrete is revealed here in many nuances related to different aspects of the formwork craft. What is sometimes perceived by technologists and contractors as a mistake in the art of casting, by architects, sculptors or other artists is identified with the essence of the authenticity of concrete matter. Finding a borderline between what is evident as an obvious flaw in the concrete face and minor subtleties resulting from a certain natural imperfection of craftsmanship can be quite problematic in the construction process. This becomes a frequent element of arguments between the creator, investor and widely understood representatives of the entity implementing the investment. Therefore, it is extremely important to gain a mutual understanding of this visual issue on the part of both the designer and the contractor. The analysis of a group of concrete houses of different scale and aesthetics turns out to be a valid test field to illustrate the issue of the intended use of constructional imperfections of concrete casting as an important means of architectural expression for achieving the original character of the form of the building. The trend developing such a perception of the nature of concrete is the 20th-century brutalism. One can find in it a pioneering strength of influence on current aesthetic experiments with concrete. This has its deep roots in the contemporary crisis in the perception of materials used in construction and the ever-present imitations and aesthetic falsifications that deprive one of the sense of authenticity in experiencing the work of architecture. The strengthening position of concrete aesthetics allows one to fill this void, introducing this authenticity that accepts the truth and sincerity of the monolithic matter. The text attempts to describe with selected examples of concrete houses the ability to make aesthetic use of what is widely recognized as imperfections of the art of casting among a broadly understood group of technologists and contractors. The subject matter is to draw attention to the diverse possibilities for the plastic use of fair-faced concrete in a slightly different perspective on the nature of visual imperfections in concrete aesthetics.
