The article presents the issues concerning architectural heritage digital models’ applications in conservation practice. These considerations are discussed in the context of the commencement of creating virtual models regarding no-longer existing historical buildings in the first half of the 1980s. Such models’ applications and possible uses are analyzed within the adopted criteria that distinguish the following model types. Firstly, the popularization, research, and design models can be determined depending on the planned application. Secondly, depending on the status of the modeled object, models related to existing or no-longer existing buildings can be identified. The virtual models potential in the context of cultural heritage societal values is also discussed in the article. In such context, the authors discuss the creation of HBIM (Historic Building Information Modeling) models for the conservation activities purposes. The potential of semantically enriched object modeling is indicated based on the example of the Sztorch Tenement in Jarosław, for which a laser scan and its model were prepared.
Artykuł przedstawia problematykę zastosowań cyfrowych modeli dziedzictwa architektonicznego w kontekście działalności konserwatorskiej. Jako tło rozważań przedstawione zostały początki tworzenia wirtualnych modeli nieistniejących budowli historycznych, sięgające pierwszej połowy lat osiemdziesiątych XX wieku. Zastosowanie i możliwości wykorzystania takich modeli analizowane są w ramach przyjętych kryteriów wyróżniających ich rodzaje: w zależności od planowanego zastosowania modelu – popularyzatorskiego, badawczego, projektowego oraz w zależności od statusu modelowanego obiektu – istniejący bądź nieistniejący. W tekście omówiono także potencjał wirtualnych modeli w kontekście społecznych wartości dziedzictwa oraz tematykę tworzenia modeli w technologii HBIM (Historic Building Information Modeling) na potrzeby działań konserwatorskich. Na przykładzie Kamienicy Sztorcha w Jarosławiu, dla której wykonany został skan laserowy obiektu oraz jego model, wskazano potencjał modelowania obiektowego wzbogaconego semantycznie.
