architectural heritage, phenomenological reception, non-verbal analyses, technology of thought, axiology of space, ontology, presentism
Abstrakt
Phenomenological studies are of fundamental significance to the discipline of architecture and urban design. Gaining insight not the transformation of space by coming into contact with space “in and of itself ” has an essential weight in a period of Heidegger’s world picture. Such rarely encountered non-verbal analyses are presented by Andrzej Piotrowski in his book Architecture of Thought. The authors, in recognition of the weight and originality of Piotrowski’s studies, point to the “axiological trap” that is based on a partial formulation of evaluative hypotheses instead of epistemological analyses. We can therefore accuse them of presentism-an ahistorical perception of phenomena and mechanisms. In this context, it is necessary to bring up the thought of Friedrich Nietzsche, that only the present exist. The past and future are illusions. His concept of time forces a phenomenological perception of reality, here and now, as well as an ontic reflection via an existential, individual experience of each and every one of us.
Dla dziedziny architektura i urbanistyka zasadnicze znaczenie mają badania fenomenologiczne. Poznanie przekształcania przestrzeni poprzez obcowanie z przestrzenią „samą w sobie” ma w dobie heideggerowskiego „światoobrazu” zasadniczą wagę. Takie rzadko spotykane niewerbalne analizy prezentuje Andrzej Piotrowski w swojej książce Architektura myśli (Architecture of Thought). Autorzy artykułu doceniając wagę i oryginalność badań Piotrowskiego, wskazują na „pułapkę aksjologiczną”, która polega na częściowym stawianiu tez wartościujących zamiast epistemologicznych analiz. Można tym samym zarzucić im prezentyzm – ahistoryczne postrzeganie zjawisk i mechanizmów. Trzeba w tym kontekście przypomnieć myśl Fryderyka Nietzsche, że naprawdę istnieje tylko czas teraźniejszy, przeszłość i przyszłość to iluzje. Jego koncepcja czasu zmusza do fenomenologicznego odbioru rzeczywistości, tu i teraz, do refleksji ontycznej poprzez egzystencjonalne indywidualne doświadczenie każdego z nas.