Krakowskie collegium od „kolebki”. O adaptowanych podziemiach Collegium Maius i ich średniowiecznych sklepieniach kolebkowych (piwnice u Szczepana Pęcherza)
Krakowskie collegium od „kolebki”. O adaptowanych podziemiach Collegium Maius i ich średniowiecznych sklepieniach kolebkowych (piwnice u Szczepana Pęcherza)
Krakowskie collegium od „kolebki”. O adaptowanych podziemiach Collegium Maius i ich średniowiecznych sklepieniach kolebkowych (piwnice u Szczepana Pęcherza)
Wariant tytułu
Cracow Collegium from the “cradle:” on the adapted cellars of the Collegium Maius and their medieval barrel vaults (the Cellars of Szczepan Pęcherz)
Collegium Maius w Krakowie jest wybitnym zabytkiem późnogotyckiej architektury i dobrze zachowanym, najstarszym obiektem uniwersyteckim w Polsce. Artykuł poświęcony jest jego średniowiecznym podziemiom udostępnionym po ostatniej adaptacji. Niezwykły jest charakter tych wnętrz z odsłoniętymi wątkami murów i sklepień kamiennych oraz ceglanych. Odwiedzający podziwiają autentyzm miejsca, interesują się widocznymi śladami przeobrażeń, lecz mają problem z interpretacją źródeł. Autorka podjęła próbę uczytelnienia historii podziemi, przełożenia ich dziejów rozpoznanych przez badaczy (historyków sztuki, archeologów prowadzących wieloletnie prace w obiekcie) na język obrazów, czyli przedstawienia wizji dawnego wyglądu i funkcji. Wizje rekonstrukcyjne opierają się na autentycznych śladach materialnych, czyli stanie murów, przekryć, otworów, który skonfrontowano ze źródłami pisanymi. Rezultatem pracy jest komplet widoków kilku najstarszych podziemnych wnętrz, porównujących stan obecny ze stanem sprzed wieków, oraz zwięzły opis interpretacyjny.
The Collegium Maius in Cracow is an outstanding and well-preserved monument of late-Gothic architecture and is the oldest university building in Poland. This paper focuses on its medieval cellars, opened after a recent adaptive reuse project. These interiors, with exposed masonry patterns and brick and stone vaults, are extraordinary. Visitors admire the authenticity of this place and show interest in visible traces of remodeling, although they appear to have problems with interpreting sources. The author clarified the cellars’ history and translated it as explored by others (arts historians, archaeologists who had conducted many years of research on the structure) to the language of images, a vision of the cellars’ past appearance and use. The reconstructions are based on authentic material traces: the state of the walls, vaults and openings, as confronted with written sources. The result of this study is a set of views of several of the oldest underground interiors, which compare the state as encountered with the state from ages before, along with a brief interpretation.
