Niniejszy artykuł przedstawia zagadnienie możliwych kierunków ewolucji konceptów kreacji warunków postrzegania architektury. W artykule postawiono pytanie o kierunki zmian postrzegania środowiska mieszkaniowego przyszłości w kontekście zmniejszającego się udziału architekta w procesie projektowym na rzecz zautomatyzowanych procesów cyfrowych. Studia tego tematu przeprowadzono metodą analityczną jakościową oraz metodą badań bibliograficznych. Do analizy projektów i ich szerokiego kontekstu zastosowany został aparat pojęciowy zapożyczony z psychologii postaci w architekturze. Pozwala on wskazać podobieństwa i różnice w projektowaniu opartym na decyzji projektanta, parametrycznym i generowanym przez sztuczną inteligencję na podstawie figuracji będącej jego rezultatem. Dotychczas w literaturze nie przeprowadzono szczegółowej analizy narzędzi cyfrowych służących wspomaganiu projektowania w kontekście aspektu postrzeżeniowego odbiorcy.
This article presents the issue of possible directions of evolution of the concepts of creation of conditions of perception of architecture. The paper asks the question about the directions of changes in the perception of the residential environment of the future in the context of decreasing participation of the architect in the design process in favor of automated digital processes. The study of this topic was carried out using a qualitative analytical method and a bibliographic research method. A conceptual apparatus borrowed from the psychology of characters in architecture was used to analyze the projects and their broad context. It allows indicating the similarities and differences in design based on the designer’s decision, parametric, and generated by artificial intelligence on the basis of the resulting figuration. So far, no detailed analysis of digital tools for design support has been performed in the literature in the context of the perceptual aspect of the viewer.