Obrazowanie hiperspektralne (HSI) w diagnostyce dzieł sztuki. Pogotowie Konserwatorskie w służbie zabytków
Wariant tytułu
Hyperspectral imaging (HSI) in the diagnosis of works of art: the conservation emergency unit in the service of monuments
Autor
Selerowicz, Anna
Opublikowane w
Wiadomości Konserwatorskie
Numeracja
nr 80
Strony
150-160
Data wydania
2024
Miejsce wydania
Warszawa
Wydawca
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Język
polski
angielski
ISSN
0860-2395
eISSN
2544-8870
DOI
10.48234/WK80HYPERSPECTRAL
Słowa kluczowe
obrazowanie hiperspektralne (HSI), reflektografia w podczerwieni 900–2500 nm, badania nieniszczące, spektroskopia w podczerwieni, analiza in situ, mobilne laboratorium
Obrazowanie hiperspektralne (HSI) zyskuje coraz szersze grono zwolenników pośród badaczy dzieł sztuki i konserwatorów zabytków jako nieniszcząca metoda dostarczająca cennych informacji na temat analizowanego obiektu. Dzięki wykorzystaniu obszernego przedziału spektrum elektromagnetycznego w zakresie bliskiej podczerwieni (900–2500 nm) kamera hiperspektralna dostępna w Pogotowiu Konserwatorskim pozwala często na odkrycie i uczytelnienie wielu szczegółów, w tym obecności rysunku przygotowawczego ukrytego pod warstwą malarską, autorskich zmian kompozycyjnych czy obszarów objętych późniejszymi ingerencjami (np. konserwatorskimi). Artykuł ma na celu przybliżenie działania techniki obrazowania hiperspektralnego, przedstawienie zalet HSI w kontekście analizy dzieł sztuki na przykładach malarstwa na podłożach płóciennych i drewnianych, a także pokazanie potencjału tej metody w dostarczaniu informacji o obiektach zabytkowych niedostępnych na drodze innych, powszechnie stosowanych dotychczas badań.
Hyperspectral imaging (HSI) is gaining a growing group of supporters among art researchers and conservators as a non-destructive method that provides valuable information about the examined object. Thanks to the use of an wide range of the electromagnetic spectrum in the near-infrared range (900–2500 nm), the hyperspectral camera available at The Conservation Emergency Unit often allows the discovery and authentication of many details, including the presence of a preparatory drawing hidden under the paint layers, original compositional changes or areas subjected to later interventions (e.g., conservation treatments). The article aims to introduce the modus operandi of the hyperspectral imaging technique, to present the advantages of HSI in the context of the analysis of works of art using case studies of paintings on canvas and wooden panels, and to demonstrate the potential of this method in providing information about historical objects inaccessible through other analytical methods commonly used so far.
