topology, freeforms, information architecture, concrete, structuralism
topologia, formy swobodne, architektura informacyjna, beton, strukturalizm
The invention of modern concrete adjoins at the timeline with the discoveries of modern geometry. Multidimensional, non-Euclidean spaces, and, above all, topology, drew the attention of artists and architects. New mathematics inspired artworks and aesthetics of the early twentieth century. Its influence is seen in post-war modernism, postmodernism and in the latest art movements.
The realization of topology-inspired buildings requires a highly plastic medium. Curvilinear surfaces resist manipulation with tools both on the drawing board and on the construction site. They require approximation, division into simpler elements, and a material that assumes a complex shape and will sustain it in a lasting way.
The article focuses on the importance of concrete for modern architecture inspired by the topology. It starts at the moment when architects of the modern movement, including LeCorbusier, F. L. Wright, used new inspirations. Marking the characteristic phenomena in the works of Eero Saarinen, JørnUtzon, Frei Otto, ArseniuszRomanowicz, Oscar Niemeyer, and Santiago Calatrava continues it. It ends with a reflection on the importance of digital techniques in the implementation of topologically inspired buildings made of concrete.
Wynalazek nowożytnego betonu sąsiaduje na osi czasu z odkryciami współczesnej geometrii. Przestrzenie wielowymiarowe, nieeuklidesowe, a przede wszystkim topologia, zainteresowały artystów i architektów. Inspirowały dzieła plastyczne i estetykę początku wieku dwudziestego. Jej wpływ widzimy w powojennym modernizmie, postmodernizmie i w najnowszych projektach światowych.
Realizacja budowli zainspirowanych topologią wymaga wysoce plastycznego medium. Krzywoliniowe powierzchnie niełatwo dają się ujarzmić narzędziom zarówno na desce kreślarskiej jak i na placu budowy. Wymagają przybliżeń, podziału na prostsze elementy oraz materiału, który przyjmie skomplikowany kształt i będzie go w sposób trwały zachowywał. Artykuł koncentruje się na znaczeniu betonu dla architektury nowoczesnej inspirowanej przez topologię. Zaczyna się w chwili, gdy z nowych myśli skorzystali architekci międzywojnia, między innymi LeCorbusier, F. L. Wright. Kontynuowany jest przez oznaczenie charakterystycznych zjawisk w dorobku EeroSaarinena, JørnaUtzona, Frei Otto, Arseniusza Romanowicza, Oscara Niemeyera, Santiago Calatravy. Kończy się refleksją na temat znaczenia technik cyfrowych w realizacji złożonych topologicznie budynków wykonanych z betonu.
