Problematyka zabudowy mieszkaniowej oraz powszechna dostępność mieszkań jest przedmiotem debat i konferencji naukowych oraz licznych traktatów i deklaracji politycznych, a przede wszystkim troski ludzi. Poprzez programy subsydiowania z pieniędzy publicznych, szczególny nacisk kładziony jest na budownictwo społeczne zakładające uczynienie mieszkań dostępnymi dla niżej uposażonej warstwy społecznej. Dotychczas dyskusja na temat tego segmentu mieszkalnictwa koncentrowała się wokół problematyki ilościowej, jednak rozwój kraju, jaki nastąpił w okresie 25 lat od obalenia komunizmu sprawił, że polityka pro-jakościowa zaczęła odgrywać kluczową rolę. Tezą pracy jest stwierdzenie, iż poprzez wzrost wymagań dotyczących jakości zabudowy społecznej uzyskujemy kolejne narzędzie aktywnej polityki odnowy miast. Mając wpływ na stan zasobów społecznych poprzez politykę stałego wzrostu ich jakości generujemy wyższe oczekiwania pozostałych użytkowników wobec innych typów zabudowy (komercyjnej) przyczyniając się do poprawy jakości środowiska zamieszkania (poprzez zjawisko konkurencji). Świadoma polityka mieszkaniowa państwa, realizowana na polu budownictwa społecznego, polegająca na stałym podnoszeniu wymagań jakościowych może przyczynić się do odnowy miast oraz tworzenia zrównoważonego środowiska życia człowieka.
Na bazie przeglądu definicji, współczesnych wymagań użytkowników, polityki jakościowej wybranych krajów referencyjnych oraz kwantyfikatorów jakościowych przedstawionych w badaniach polskich oraz zagranicznych ośrodków naukowych przedstawiono i zilustrowano najważniejsze cechy i elementy charakteryzujące wysokiej jakości środowisko mieszkaniowe. Na tej podstawie metodami: konstrukcji i analizy logicznej, research by design oraz intuicyjną opracowano autorski system oceny jakości, który umożliwiają ocenę i kwalifikację zespołu z punktu widzenia współczesnej problematyki jakości środowiska w zabudowie społecznej w trzech ogólnych kryteriach oceny: urbanistycznym, układu zabudowy oraz układu funkcjonalnego mieszkań. Weryfikacja poprawności założeń systemu dokonana została poprzez studia przypadku (metoda indywidualnych przypadków) zespołów zabudowy społecznej w Szwajcarii i Holandii, której efektem są wnioski dotyczące polityki jakościowej realizowanej w zabudowie społecznej w Polsce oraz krajach referencyjnych. Wnioski z pracy powinny przyczynić się do poprawy funkcjonowania budownictwa w Polsce w Polsce.
The issue of residential development and widespread availability of housing is the subject of debates and conferences, numerous treaties and political declarations, and above all, the area of concern of many people. Pursuing the subsidy programs from public money, special emphasis is placed on social housing that involves fostering its availability to lower salaried social class. So far, the discussion on the housing segment has been focused on quantitative issues, but the country’s development, which took place during the last 25 years since the fall of communism, has brought the policy of pro-quality to play a key role. The main themes assume that by an increase in quality requirements for social building we obtain another tool for an urban renewal active policy. Having an impact on the social resources’ condition implemented by a policy of continuous increase in their quality we can generate other users’ higher expectations for different types of building (commercial) contributing to the improvement of the quality of the living environment (through the phenomenon of competition). The awareness of the country in housing policy area, implemented in the field of social housing, which consists of the continuing improvement of quality requirements we can contribute to urban renewal and the creation of sustainable human environment. On the basis of the review of the definition, user requirements, quality policy of the selected reference countries and quality quantifiers presented in Polish and foreign scientific research centres there were exemplified the key features and elements characterizing high-quality living environment. Taking into consideration the following criteria: design and logical analysis, research by design and a gut-feel analysis, there has been developed proprietary assessment system, which enables the evaluation and qualification of the building complex from the point of view of contemporary issues of environmental quality in the social building in three general assessment criteria: urban planning, the building and the functional flats. System goals verification was performed in compliance with case studies, social building complexes in Switzerland and the Netherlands, which resulted in proposals for a quality policy implemented in public buildings in Poland and in the reference countries. Results may improve design quality in Polish cooperative housing.
