W pracy podjęto problem modelowania potencjałów ruchotwórczych w drogowych przewozach ładunków w skali regionu. Potencjały ruchotwórcze są pierwszym etapem klasycznego czteroetapowego modelu podróży osób i przewozów ładunków. Dokonano szerokiego przeglądu literatury tematu. Scharakteryzowano czynniki wpływu na drogowy transport ładunków w skali makro. Oceniono przydatność i efektywność metod uzupełniania brakujących danych. Skwantyfikowano wpływ zmiennych objaśniających charakteryzujących gminę na wielkość potencjału ruchotwórczego wyrażonego liczbą rozpoczynanych i kończonych w danej gminie jazd lekkich i ciężkich samochodów ciężarowych. Na podstawie dostępnych baz danych stworzono modele potencjałów ruchotwórczych dla gmin z wykorzystaniem regresji liniowej i nieliniowej oraz sztucznych sieci neuronowych. Stworzone modele zostały zweryfikowane na podstawie własnych pomiarów ruchu oraz zaproponowano formułę modelu ogólnego. Ponadto dokonano adaptacji metody Vomberga do warunków polskich dla samochodów ciężarowych w celu szacowania międzygminnych potoków ruchu ciężarowego. Opracowane modele zostały zastosowane na wybranych poligonach badawczych. Ponadto dokonano estymacji obiektowych modeli potencjałów ruchotwórczych dla punktowych generatorów ruchu.
In this thesis trip generation in road freight transport at regional level was analysed. Trip generation is the first step in four-stage model, used as well in passenger trips as in freight transport. Wide literature review was done. Factors influencing freight transport at macro level were characterised. Additionally missing data imputation methods were used and assessed. Influence of particular explanatory variables, characterising communes, on trip generation, understood as number of started or ended trips of light and heavy trucks in commune, was quantified. Based on available databases truck trip generation models were developed using linear and nonlinear regression as well as artificial neural networks. Developed models were verified using results of manual traffic measurements. Moreover adaptation of Vomberg method to polish conditions for trucks were done. It may be used to estimate truck flows between communes. Developed models were applied to selected areas. Moreover trip generation rates for single freight generators were estimated.