Praca opisuje zagadnienie miasta idealnego od renesansu (momentu powstania terminu citta ideale) po czasy współczesne, na gruncie architektury europejskiej i jej wpływów na innych kontynentach. 48 przykładów zostało przedstawionych chronologicznie, a następnie usystematyzowanych w oparciu o cechy wspólne, niezależne od czasu powstania. Obiekty grupowano wychodząc od podawanych przez twórcę motywacji tworzenia, zebranych w trzy działy: wizja społeczna, użyteczność i historia. Celem poszukiwań było odnalezienie formalnych zbieżności w wizjach miast idealnych – podobieństw niezależnych od okresu pochodzenia, i pobudek tworzenia – społecznych, funkcjonalnych czy estetycznych. Uznając niejednoznaczność terminu „miasto” w doborze przykładów nie ograniczono się do jego najczęściej stosowanego znaczenia, ale włączono w obszar badań takie obiekty jak pojedyncze budynki, kwartały, zespoły architektoniczne, dzielnice czy megastruktury. Charakterystykę i systematykę przykładów poprzedza wprowadzenie do tematu w formie chronologicznego rysu idei miasta idealnego, charakterystyki korzeni i genezy zagadnienia oraz zarysowania tła kulturowego poszczególnych epok.
The thesis describes the issue of ideal city from renaissance (the moment of creating the expression) until contemporaneity in European architecture and its influences on other continents. 48 examples are described in chronological order and systematized, without references to the time of their origin. Bases of the ordination were reasons of its creation (social vision, utility or history). The research is aimed in finding formal analogies in visions of ideal cities – similarities unattached to the time of their creation and social, functional or aesthetical motives of the authors. As the term „city” is polysemantic, apart from its most popular meaning, individual buildings, quarters, architectural complexes and megastructures were also put in the scope of the research. Descpriptions of the examples and the systematics are preceded with an introduction – a chronological outline of the main idea of ideal city, characteristic of its roots and cultural background of all the epochs.
