Autentyzm - podstawowa wartość w konserwacji zabytków architektury
Autor
Buchaniec, Andrzej Jacek
Promotor
dr hab. inż. arch. Bonawentura Maciej Pawlicki
Data wydania
1999
Wydawca
[s.n.]
Język
polski
Abstrakt
Praca jest próbą zbadania i zdefiniowania autentyzmu - wartości, do której odwołują się często, ale ogólnie konserwatorzy zabytków architektury - i udowodnienia, że jest on podstawową wartością w konserwacji zabytków. Jako podstawę dla badań utworzono następujący system wartości zabytków architektury: 1. wartość historyczna; 1.a. historyczna wartość źródłowa zabytku; 1.b. historyczna wartość emocjonalna; 1.b.1. kulturowa wartość historyczna; 1.b.2. świadomości historii. 2. wartości estetyczne; 2.a.1. wartość artystyczna (jakość); 2.a.2. wartości estetyczne realizowane w dziele sztuki (piękno, tragizm); 2.a.3. wartości estetyczne niezamierzone przez twórcę; 2.a.4. wartość dawności; 2.a.5. pozaprzedmiotowe wartości estetyczne (malowniczość); 2.a.6. wartość estetyczna będąca wynikiem konserwacji. 3. wartość tożsamości (autentyzmu, prawdy). 4. wartość sama dla siebie (autoteliczna). 5. wartość cytatu, elementu dla nowej twórczości architektonicznej. 6. wartości socjologiczno - psychologiczne. 7. wartości ekologiczne. 8. wartości ogólnoludzkie. Następnie szukano genezy autentyzmu, poczynając od starożytności (kult zmarłych), przez średniowiecze (kult relikwii) aż do czasów współczesnych, analizując realizacje konserwatorskie, wypowiedzi i dokumenty, m.in. dokument z Nara z l994 r., uwzględniający wartości kręgu dalekowschodniego: takie jak forma, funkcja, technika, tradycja, religijne podłoże. Dokonano szerokiej analizy praktyki (świątynia Ise-jingu periodycznie rozbierana i odbudowywana)i prawa japońskiego (niematerialne dobra kultury: takie, jak sztuki i umiejętności stosowane w dramacie, muzyce i rzemiosłach, obyczaje i zwyczaje). W wyniku badań stwierdzono istnienie następujących kategorii autentyzmu: 1.autentyzm miejsca; 1.a. genius loci - tradycja miejsca 1.b. konkretnego miejsca (situs); 2. autentyzm substancji; 2.a. autentyzm substancji pierwotnej; 2.b. autentyzm substancji wtórnych; 2.c.1. autentyzm substancji XIX wiecznych restauracji; 2.c.2. autentyzm współczesnych substancji konserwatorskich. 3. autentyzm formy: 3.a. pierwotnej; 3.b. wtórnej. 4. autentyzm otoczenia (wnętrza architektoniczno-krajobrazowe). 5. autentyzm funkcji. 6. autentyzm ergotechniczny. 7. autentyzm socjologiczno - psychologiczny. W wyniku badań stwierdza się, że ścisła definicja autentyzmu nie jest możliwa. Analizowanoteż działania na zabytku architektury o charakterze konserwatorskim ograniczonym (konserwacja) i rozszerzonym (restauracja) oraz działania pozakonserwatorskie, jak rekonstrukcja,odbudowa, restytucja, dla których zaproponowano użycie formuły identyczności - obiekt nie jesttym samym, ale takimsamym, jak nieistniejący i stanowi to odwołanie się do konotacji kulturowych. Badano otoczenie zabytku i dobudowy, tworzące z zabytkiem lub niszczące autentyzm wnętrz architektoniczno-krajobrazowych.
Klasyfikacja PKT
640000 Architektura
133100 Zabytkoznawstwo. Konserwatorstwo. Ochrona zabytków
640200 Historia architektury. Zabytki architektury. Twórcy
130000 Nauka o sztuce. Sztuka
Wydział
Wydział Architektury
Licencja
Zasób udostępniany w ramach tzw. dozwolonego użytku (art. 28 u. o pr. a.)
Prawa dostępu
Zasób dostępny wyłącznie z komputerów Biblioteki PK
