strumień wartości, marnotrawstwo, muda, koszty jednostkowe, TPM
value stream, waste, muda, unit costs, TPM
Struktura huty z pełnym cyklem metalurgicznym zależy od charakteru produkcji finalnej oraz sposobu odlewania stali. W typowym przedsiębiorstwie hutniczym produkującym stal elementami strumienia wartości w zależności od stosowanych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych mogą być: spiekalnia, wielkie piece, stalownia (piec elektryczny, ciągłe odlewanie, odlewanie we wlewki), walcownie gorące, walcownie zimne, walcownie finalne zwane wykańczalniami, wydziały remontowe. Celem pracy jest opracowanie modelu zarządzania opartego na strumieniu wartości, który umożliwia identyfikację obszarów generujących marnotrawstwo i eliminacji lub ograniczenia ich poziomu. Cel pracy został osiągnięty poprzez identyfikację krytycznych obszarów i strumieni wartości. Badania obejmują pięć strumieni wartości: Stalownia, walcownia Zgniatacz z wykańczalnią, walcownia Gruba z wykańczalnią, walcownia Średnia z wykańczalnią oraz walcownia Ciągarnia. Założone cele pracy zostały osiągnięte poprzez i identyfikację i ocenę składowych czynników marnotrawstwa w ujęciu kosztów jednostkowych. W oparciu o studia literaturowe oraz badania własne opracowano model zarządzania kosztami wytwarzania w poszczególnych ogniwach strumienia wartości w kontekście eliminacji lub ograniczenia marnotrawstwa. Opracowany model jest aplikacyjnym instrumentem umożliwiającym wspomaganie zarządzania kosztami wytwarzania w poszczególnych strumieniach wartości. W pracy udowodniono postawioną tezę: „Jeżeli w strumieniu wartości huty zidentyfikujemy ogniwa generujące marnotrawstwo to możemy zbudować model zarządzania obniżający ich poziom”. Opracowany model został zweryfikowany w innym przedsiębiorstwie metalurgicznym należącym do koncernu.
The structure of a steel palnt with a full metallurgical cycle depends on the type of the final production and the method of casting. In a typical steel plant the elements of the value stream, depending on the technological and organizational solutions used, may be: sinter plant, blast furnaces, steel plant (electric furnace, continuous casting, ingots), hot rolling mills, cold rolling mills, finishing departments and maintenance departments. The aim of the study is to develop a management model based on the value stream, which enables the identification of waste-generating areas and the elimination or reduction of their level. The aim of the study was achieved through the identification of critical areas and value streams. The research includes five value streams: the steel plant, the blooming mill with the finishing department, the heavy rolling mill with the finishing department, the medium rolling mill with the finishing department, and the cold drawing mill. The assumed goals were achieved through the identification and evaluation of the components of waste factors in terms of unit costs. Based on the existing literature and own research, I prepared a model of managing production costs in an individual value stream in the context of the waste elimination or reduction. The developed model is an application instrument that supports the management of production costs in individual value streams. The study proves the following thesis: "If we identify the waste generating elements in the value stream of a steel plant, we can build a management model that reduces their level. The developed model was verified in another metallurgical company belonging to the group.