substancje humusowe, osady przefermentowane, oczyszczanie ścieków, kwasy humusowe, gospodarka o obiegu zamkniętym
humic substances, digested sludge, wastewater treatment, humus acids, circular economy
Cel pracy stanowiła identyfikacja substancji ekstrahowanych z osadów przefermentowanych na podstawie charakterystyki jakościowej i danych literaturowych oraz badanie możliwości wykorzystania otrzymanych substancji jako naturalnych biostymulatorów. SH ze względu na oporność na biodegradację, są w niewielkim stopniu usuwane podczas oczyszczania ścieków. Budowa SH wpływa na możliwość sorpcji kationów metali oraz związków organicznych, SH mogą być nośnikiem zanieczyszczeń i transferować je do wód powierzchniowych w procesie sorpcji alifatyczno-aromatycznej. Substratem do badań były osady przefermentowane z WKF oczyszczalni ścieków Płaszów i Kujawy. Analiza jakościowa wykazała, że produkty ekstrahowane z osadów to SH. Wyizolowano następujące frakcje: kwasy fulwowe, huminowe, huminowe alfa i hymatomelanowe. Do oceny możliwości zastosowania SH jako biostymulatory, wykorzystano SH otrzymane według metody autorskiej (zgłoszenie patentowe nr P.441242). SH były bogate w składniki odżywcze (m.in. C,N,P,K), nie zawierały żywych pasożytów ATT i Salmonelli spp., stężenie metali ciężkich (wyjątek Cr) było znacznie poniżej wartości dopuszczalnych ustalonych w prawie PL i UE dla wybranych produktów nawozowych. Doświadczenie wieloczynnikowe z zastosowaniem testu Phytotestkit i analiza statystyczna, wykazały pozytywny wpływ SH na wczesny rozwój wybranych gatunków roślin w porównaniu z nawożeniem chemicznym. Wykorzystywanie biostymulatorów pochodzących z bioodpadów, może wpłynąć na ograniczenie zużycia nawozów mineralnych, co jest istotne w modelu GOZ. Usunięcie SH z procesu oczyszczania ścieków może wpłynąć na zwiększenia efektywności tego procesu oraz redukcję migracji mikrozanieczyszczeń do środowiska wodnego.
The aim of the work was to identify substances extracted from digested sludge based on qualitative characteristics and literature data and to investigate the possibility of using the obtained substances as natural biostimulants. SH, due to their resistance to biodegradation, is removed to a small extent during wastewater treatment. The structure of SH affects the possibility of sorption of metal cations and organic compounds, SH can be a carrier of pollutants and transfer them to surface waters in the process of aliphatic-aromatic sorption. The substrate for the tests were digested sludge from SFC sewage treatment plants Płaszów and Kujawy. Qualitative analysis showed that the products extracted from the sludge were HSs. The following fractions were isolated: fulvic, humic, alpha humic and hymatomelanic acids. To assess the possibility of using HSs as a biostimulant, HSs obtained according to the author's method (patent application no. P.441242) was used. HSs were rich in nutrients (including C,N,P,K), did not contain live ATT parasites and Salmonella spp., the concentration of heavy metals (except Cr) was significantly below the permissible values set in Polish and EU law for selected fertilizer products. A multifactorial experiment using the Phytotestkit test and statistical analysis showed a positive effect of HSs on the early development of selected plant species compared to chemical fertilization. The use of biostimulants derived from bio-waste may reduce the consumption of mineral fertilizers, which is important in the circular economy model. Removing HSs from the wastewater treatment process may increase the efficiency of this process and reduce the migration of micropollutants to the aquatic environment.
