Ogrody, jak każdy wytwór kultury, noszą w sobie zapis zmian zachodzących w tej kulturze przez wieki – są nośnikami pamięci kulturowej. Można z nich odczytać, w jaki sposób tworzący je ludzie widzieli świat i jak go rozumieli. Każda epoka wnosiła coś nowego do dotychczasowych przemyśleń, a ślady tego odnaleźć można w kompozycji ogrodów i sposobie ich użytkowania. Te materialne znaki pozostawione przez poprzedników pomagają współczesnym pamiętać o przeszłości, pozwalają widzieć siebie jako następców i tym samym zapewniają poczucie ciągłości ludzkiej historii. W niniejszym artykule omówione zostają cztery epoki w europejskiej sztuce ogrodowej – średniowiecze, renesans, barok i oświecenie. Przedstawiona metoda analizy jest próbą komparatystycznej syntezy sztuki ogrodowej i jej symboliki w kontekście filozoficzno-etnologicznym. Może być stosowana do wszystkich ogrodów – zarówno historycznych, jak i współczesnych.
Gardens, just as other products of culture, lodge the changes that take place within a culture through centuries – they are carriers of cultural memory. This means that one can see how the people of the era in which they were created perceived the world and how this world was understood. Each of epochs adds some new value to the contemporary knowledge. Traces of that can be found in the composition of the gardens and in the ways in which they were made use of. Such material signs left by our ancestors help us to remember our past; they make us see ourselves as their rightful heirs and, as such, they ensure the continuity of our human history. In this article I would like to discuss four eras in European gardening – Middle Ages, Renaissance, Baroque and Enlightenment. The presented method of analysis is an attempt at comparative synthesis of garden art and its symbolism within a wider philosophical-ethnological scope and might be applied to any kinds of gardens, be it historical or modern.
