Praca dotyczy przekształceń części centralnych polskich uzdrowisk nizinnych w dorzeczu górnej Wisły w latach 1990-2020.
Jako główny cel obrano określenie wpływu procesu transformacji, w tym szczególnie prywatyzacji, na przemianę centralnych części polskich ośrodków uzdrowiskowych nizinnych w dorzeczu górnej Wisły.
Postawiono tezę, iż transformacja ustrojowa, a szczególnie prywatyzacja, która rozpoczęła się w Polsce po roku 1989 wpłynęła w znacznym stopniu na zmianę jakości przestrzeni centralnej uzdrowisk oraz zwiększenie oferty leczniczej zdrojów.
W opracowaniu dokonano ukierunkowanego przeglądu wielodyscyplinarnej literatury związanej nie tylko z architekturą oraz urbanistyką, ale także z medycyną, geologią, technikami pozyskiwania i dystrybuowania surowcami leczniczymi.
Do analiz wybrano nizinne ośrodki uzdrowiskowe, zlokalizowane w południowej oraz południowo wschodniej części Polski. Wzięto pod uwagę przede wszystkim fakt wieloletniego funkcjonowania ośrodka lecznictwa uzdrowiskowego, jego skalę jak i wielkość towarzyszącej mu miejscowości. Uwzględniono również odmienny stopień prywatyzacji i różnorodny stopień powiązania części kuracyjnej z miejscowością.
Badania oparto na przykładzie pięciu miejscowości: Buska-Zdroju, Goczałkowic-Zdroju, Nałęczowa, Solca-Zdroju i Swoszowic.
This dissertation deals with the transformation of the central parts of Polish lowland health resorts in the upper Vistula basin in the years 1990-2020.
The main objective was to determine the impact of the transformation process, especially privatization, on the transformation of the central parts of Polish lowland health resorts in the upper Vistula River basin.
It has been suggested that the systemic transformation, and especially privatization, which began in Poland after 1989, had a significant impact on the change in the quality of the central space of health resorts and the increase in the spa's therapeutic offer.
The study included a targeted review of multidisciplinary literature related not only to architecture and urban planning, but also to medicine, geology, and technologies used to obtain and distribute medicinal raw materials.
The health resorts selected for the analysis are located in lowlands of the southern and south-eastern parts of Poland. The most important factors taken into account include long duration of operation of each spa, its scale of operation and the size of the town where the health resort is located.
Attention was also given to the different degrees of privatisation and the varied degrees of integration of the spa part with the rest of the locality.
The research was based on the example of five selected localities, i.e., Busko-Zdrój, Goczałkowice-Zdrój, Nałęczów, Solec-Zdrój and Swoszowice.