Przedmiotem pracy jest rozwój architektury z kostek słomy w Polsce na tle ogólnej charakterystyki technik budowy i historii straw bale w USA i Europie.
Od lat 90. XX wieku architektura straw bale rozwija się intensywnie w wielu krajach. Szerokie możliwości stosowania kostek słomy potwierdzają badania laboratoryjne, europejskie oceny techniczne oraz praktyka – także realizacje dużych obiektów mieszkaniowych i użyteczności publicznej.
W Polsce pierwszy budynek z kostek słomy zaczęto budować w 2000 roku. Od tego czasu obiektów tego rodzaju systematycznie przybywa. W wyniku badań zakończonych na początku 2023 roku autorowi udało się potwierdzić istnienie w kraju 320 budynków i/lub budów z kostek słomy oraz zebrać informacje o prawdopodobnym istnieniu około 50 więcej.
Badania dotyczące istniejących i będących w budowie obiektów straw bale w Polsce pozwoliły ustalić, jakie rozwiązania są najczęściej stosowane. W Polsce budynki z kostek słomy to przede wszystkim domy jednorodzinne i budynki związane z rekreacją, bardzo często budowane systemem gospodarczym. Wśród rozwiązań konstrukcyjnych dominuje stosowanie szkieletu drewnianego z kostkami słomy jako wypełnieniem.
Architektura straw bale może być (i jest) dostosowywana do lokalnych warunków w Polsce, a jej dalszy rozwój jest uzasadniony głównie potrzebą poszukiwania rozwiązań zmniejszających ślad węglowy i ekologiczny budownictwa.
The subject of the work is the development of straw bale architecture in Poland, presented in the context of straw bale building techniques and history in the USA and Europe.
Since the 1990s, straw bale architecture has been developing intensively in many countries. Its wide possibilities have been confirmed through laboratory tests, European technical assessments and in practice – through large scale residential and public utility projects.
In Poland, the first building made of straw bales was built in the year 2000. Since then, constructions of this kind have been systematically increasing in numbers. As a result of research completed at the beginning of 2023, the author managed to confirm the existence of 320 straw bale buildings and collect information about the probable construction of about 50 more.
Research on existing straw bale buildings (and construction sites) in Poland allowed determining which solutions are most often used. In Poland, buildings made of straw bales are primarily single-family houses and buildings used for leisure, very often self-build. Among the construction solutions, the use of a timber frame with straw bales as infill dominates.
Straw bale architecture can be (and is) adapted to local conditions in Poland, and its further development is justified mainly by the need for solutions that reduce the carbon and ecological footprint of construction.
